Với nhu cầu chi tiêu và quản lý tài chính ngày càng tăng, nhiều học sinh và phụ huynh quan tâm đến việc mở tài khoản ngân hàng cho người dưới 18 tuổi. Tuy nhiên, việc này có những quy định pháp lý riêng. Bài viết này sẽ phân tích các quy định hiện hành và hướng dẫn cụ thể về quy trình mở tài khoản, giúp bạn hiểu rõ hơn và thực hiện thủ tục một cách thuận lợi.
Quy định pháp luật về việc mở tài khoản ngân hàng cho người dưới 18 tuổi
Theo Bộ luật Dân sự Việt Nam, trẻ em từ 14 tuổi đã có khả năng tham gia các giao dịch dân sự, trong đó bao gồm cả việc mở tài khoản ngân hàng. Khoản 6, Điều 1, Thông tư số 02/2019/TT-NHNN, đối tượng được phép mở tài khoản thanh toán cá nhân bao gồm:
- Người từ đủ 18 tuổi trở lên và có đầy đủ năng lực hành vi dân sự.
- Người từ đủ 15 tuổi đến 18 tuổi và không bị mất hoặc hạn chế năng lực hành vi dân sự.
- Người chưa đủ 15 tuổi, người bị hạn chế hoặc mất năng lực hành vi dân sự có thể mở tài khoản thông qua người đại diện theo pháp luật.
- Người có khó khăn trong nhận thức và làm chủ hành vi sẽ mở tài khoản thông qua người giám hộ.
Như vậy, người dưới 18 tuổi hoàn toàn được phép mở tài khoản ngân hàng. Tuy nhiên, tùy thuộc vào độ tuổi và năng lực hành vi dân sự, việc mở tài khoản có thể yêu cầu sự hỗ trợ của người giám hộ hoặc người đại diện theo pháp luật.
Học sinh từ đủ 14 tuổi có thể đăng ký mở tài khoản ngân hàng
Mở tài khoản ngân hàng online cho học sinh được không?
Theo quy định hiện hành, người dưới 18 tuổi không thể tự mở tài khoản ngân hàng trực tuyến theo quy trình thông thường dành cho người trưởng thành. Việc mở tài khoản thanh toán cho đối tượng này phải được thực hiện trực tiếp tại quầy giao dịch của ngân hàng, bởi quy trình này đòi hỏi sự xác minh phức tạp về giấy tờ pháp lý và mối quan hệ đại diện (đối với người giám hộ hoặc người đại diện).
Trong trường hợp cần mở tài khoản cho người dưới 18 tuổi, người giám hộ hoặc người đại diện theo pháp luật sẽ là người thực hiện các thủ tục tại quầy, sau đó tài khoản sẽ được đứng tên người dưới 18 tuổi.
Lợi ích vượt trội khi học sinh được sở hữu tài khoản ngân hàng
Việc sở hữu một tài khoản ngân hàng sớm mang lại nhiều lợi ích thiết thực, không chỉ giúp các em quản lý tài chính hiệu quả mà còn trang bị những kỹ năng quan trọng cho tương lai.
- Rèn luyện kỹ năng quản lý tài chính: Có tài khoản ngân hàng riêng giúp học sinh học cách theo dõi thu chi, lập kế hoạch chi tiêu và tiết kiệm một cách có hệ thống. Việc này đặc biệt hữu ích khi các em nhận được tiền tiêu vặt, tiền mừng tuổi hoặc tiền thưởng.
- An toàn và tiện lợi hơn: Thay vì giữ tiền mặt, việc lưu trữ tiền trong tài khoản ngân hàng an toàn hơn rất nhiều, tránh được rủi ro mất mát. Các giao dịch được thực hiện dễ dàng qua thẻ thanh toán hoặc ứng dụng ngân hàng số, giúp các em mua sắm, thanh toán học phí, hoặc nạp tiền điện thoại một cách nhanh chóng và tiện lợi.
- Hỗ trợ giao dịch trực tuyến: Với sự bùng nổ của thương mại điện tử, tài khoản ngân hàng cho phép học sinh thực hiện các giao dịch online một cách thuận tiện, từ mua sách, đồ dùng học tập đến đăng ký các khóa học trực tuyến.
- Tăng cường sự độc lập và tự chủ: Khi có tài khoản riêng, các em sẽ học cách tự chịu trách nhiệm với các quyết định tài chính của mình. Điều này giúp hình thành tính tự lập, không phải phụ thuộc hoàn toàn vào cha mẹ trong các khoản chi tiêu nhỏ hàng ngày.
- Tiếp cận các dịch vụ tài chính hiện đại: Việc sử dụng tài khoản ngân hàng từ sớm giúp các em làm quen với các công nghệ tài chính, từ Internet Banking, Mobile Banking đến các dịch vụ thanh toán không tiền mặt khác. Đây là hành trang cần thiết cho một cuộc sống số trong tương lai.
Những lợi ích này không chỉ giúp học sinh giải quyết các nhu cầu trước mắt mà còn xây dựng nền tảng vững chắc về kiến thức tài chính, một kỹ năng sống quan trọng trong thế giới hiện đại.
Trẻ sở hữu tài khoản ngân hàng sẽ độc lập và chủ động tài chính
Hồ sơ cần chuẩn bị để mở tài khoản ngân hàng cho người dưới 18 tuổi
Để hoàn tất thủ tục mở tài khoản, bạn cần chuẩn bị đầy đủ các loại giấy tờ sau:
Giấy tờ của chủ tài khoản (người dưới 18 tuổi)
Công dân Việt Nam: Căn cước công dân/Hộ chiếu còn hiệu lực (đối với người từ đủ 14 tuổi trở lên). Đối với người chưa đủ 14 tuổi, cần có Giấy khai sinh (bản chính, trích lục hoặc bản sao có công chứng còn hiệu lực).
Số điện thoại và điện thoại thông minh dành riêng cho con.
Người nước ngoài: Thị thực nhập cảnh hoặc giấy tờ chứng minh được miễn thị thực.
Giấy tờ của cha mẹ/người giám hộ/người đại diện
Căn cước công dân/Hộ chiếu còn hiệu lực)
Giấy tờ chứng minh tư cách đại diện theo pháp luật (ví dụ: Giấy khai sinh để chứng minh quan hệ cha/mẹ, hoặc giấy tờ ủy quyền hợp pháp khác).
Mỗi ngân hàng có thể có thêm yêu cầu riêng, do đó, bạn nên liên hệ trực tiếp với ngân hàng để được hướng dẫn chi tiết.
Quy trình mở tài khoản tại quầy giao dịch cho học sinh
Đây là phương thức duy nhất hiện nay để mở tài khoản ngân hàng cho người dưới 18 tuổi. Quy trình khá đơn giản, gồm các bước như sau:
- Bước 1: Chuẩn bị đầy đủ hồ sơ theo hướng dẫn ở mục 3.
- Bước 2: Cùng người giám hộ/đại diện đến chi nhánh/phòng giao dịch gần nhất của ngân hàng.
- Bước 3: Thông báo với nhân viên ngân hàng về nhu cầu mở tài khoản cho người dưới 18 tuổi. Nhân viên sẽ cung cấp mẫu đơn đăng ký và hướng dẫn chi tiết.
- Bước 4: Cung cấp các giấy tờ đã chuẩn bị để nhân viên tiến hành xác minh thông tin.
- Bước 5: Hoàn tất thủ tục và nhận thông tin tài khoản. Thẻ vật lý (nếu đăng ký) sẽ được phát hành và gửi về sau vài ngày làm việc.
Cha mẹ có thể đăng ký tài khoản ngân hàng online cho con
Quy trình tạo tài khoản ngân hàng online cho học sinh
Hiện nay, việc đăng ký mở tài khoản ngân hàng online cho học sinh dưới 18 tuổi chưa được các ngân hàng tại Việt Nam hỗ trợ đầy đủ. Theo quy định pháp luật hiện hành, thủ tục này vẫn cần được thực hiện trực tiếp tại quầy giao dịch để đảm bảo tính xác thực và tuân thủ các quy định về người giám hộ/đại diện theo pháp luật.
Tuy nhiên, có một số ngân hàng đang thử nghiệm và cung cấp giải pháp đăng ký online một phần. Ví dụ, VPBank có hướng dẫn quy trình đăng ký trên ứng dụng VPBank NEO, nhưng bước cuối cùng vẫn yêu cầu khách hàng đến chi nhánh để xác minh thông tin và hoàn tất hồ sơ. Đây là quy trình chung để đảm bảo an toàn và tuân thủ pháp luật.
Nếu ngân hàng có hỗ trợ, bạn có thể thực hiện theo các bước sau trên ứng dụng hoặc website của họ:
- Bước 1: Tải ứng dụng mobile banking và điền thông tin. Tải ứng dụng ngân hàng số (ví dụ: VPBank NEO) và chọn mục "Đăng ký mở tài khoản". Nhập số điện thoại, số CCCD/Giấy khai sinh và các thông tin cá nhân cơ bản theo yêu cầu.
- Bước 2: Định danh điện tử. Hệ thống sẽ yêu cầu chụp ảnh giấy tờ tùy thân và thực hiện các bước định danh khuôn mặt (eKYC) theo hướng dẫn.
- Bước 3: Hoàn tất hồ sơ. Điền các thông tin bổ sung và xác nhận các điều khoản dịch vụ.
Cha mẹ có thể hỗ trợ con tạo tài khoản ngân hàng
Sau khi thực hiện các bước online, bạn cần đến chi nhánh/phòng giao dịch gần nhất để hoàn tất thủ tục. Đây là bước bắt buộc để ngân hàng xác thực thông tin và giấy tờ gốc của cả học sinh và người giám hộ/đại diện. Nhân viên ngân hàng sẽ kiểm tra hồ sơ và hướng dẫn bạn ký các giấy tờ cần thiết để chính thức kích hoạt tài khoản.
Lưu ý:
- Luôn liên hệ trước với ngân hàng để nắm rõ quy trình và các giấy tờ cần thiết.
- Quy định có thể thay đổi, vì vậy bạn nên truy cập website chính thức của ngân hàng để có thông tin cập nhật nhất.
Những lưu ý quan trọng sau khi mở tài khoản và phát hành thẻ
Sau khi tài khoản được mở, bạn cần lưu ý một số điểm quan trọng để đảm bảo an toàn và tối ưu hóa việc sử dụng:
Đổi mật khẩu lần đầu: Ngân hàng sẽ cấp một mã PIN ngẫu nhiên cho thẻ hoặc mật khẩu đăng nhập ban đầu. Bạn nên thay đổi ngay mật khẩu này để bảo mật thông tin.
Sử dụng dịch vụ ngân hàng số: Đăng ký sử dụng dịch vụ Internet Banking hoặc ứng dụng ngân hàng số (Mobile Banking) để dễ dàng quản lý tài khoản, theo dõi số dư và các giao dịch mọi lúc, mọi nơi.
Học sinh cần thận trọng khi sở hữu tài khoản ngân hàng
Quy định về thẻ thanh toán:
- Người từ 15 đến dưới 18 tuổi được phép phát hành thẻ chính kèm theo tài khoản thanh toán chính chủ.
- Người dưới 15 tuổi chỉ được cấp thẻ phụ từ thẻ chính của người giám hộ hoặc người đại diện theo pháp luật.
- Tùy thuộc vào ngân hàng, có thể có thêm các quy định về hạn mức giao dịch hoặc loại thẻ được phát hành.
Những điều cần lưu ý khi mở tài khoản ngân hàng cho học sinh
Để sử dụng tài khoản ngân hàng một cách an toàn và tiện lợi, bạn cần ghi nhớ những điều quan trọng sau:
Đổi mật khẩu ngay lập tức: Khi mở tài khoản, ngân hàng sẽ cấp cho bạn một mật khẩu mặc định. Hãy thay đổi mật khẩu này ngay sau lần đăng nhập đầu tiên để đảm bảo an toàn.
Sử dụng dịch vụ ngân hàng trực tuyến: Đăng ký Internet Banking hoặc Mobile Banking (ngân hàng di động) giúp bạn dễ dàng theo dõi số dư, kiểm tra lịch sử giao dịch và quản lý tài chính ngay trên điện thoại của mình.
Lưu ý về thẻ thanh toán:
- Học sinh từ 15 đến dưới 18 tuổi, bạn có thể được cấp thẻ thanh toán chính chủ để tự do sử dụng.
- Trẻ em dưới 15 tuổi, bạn sẽ được cấp một thẻ phụ, được liên kết và quản lý bởi thẻ chính của bố mẹ hoặc người giám hộ.
Yêu cầu phát hành thẻ cứng: Mặc dù bạn có thể sử dụng điện thoại để thanh toán, việc có một chiếc thẻ vật lý sẽ giúp bạn giao dịch thuận tiện hơn, đặc biệt khi không có kết nối internet hoặc khi cần rút tiền mặt.
Cha mẹ cần hướng dẫn con cẩn thận khi sử dụng tài khoản ngân hàng
Câu hỏi thường gặp về mở tài khoản ngân hàng cho học sinh
Mở tài khoản ngân hàng cho học sinh có mất phí không?
Phần lớn các ngân hàng tại Việt Nam hiện đang miễn phí mở tài khoản thanh toán cơ bản. Tuy nhiên, một số trường hợp đặc biệt như mở tài khoản số đẹp, tài khoản VIP có thể phát sinh phí. Bạn nên tham khảo biểu phí dịch vụ trên website chính thức hoặc liên hệ trực tiếp với ngân hàng để nắm thông tin chi tiết.
Thời gian hoàn tất thủ tục mở tài khoản mất bao lâu?
Thời gian hoàn tất thủ tục tại quầy giao dịch thường rất nhanh, chỉ khoảng 10-15 phút, chưa bao gồm thời gian chờ đợi. Sau đó, việc phát hành thẻ vật lý có thể mất thêm từ 3-5 ngày làm việc.
Việc mở tài khoản ngân hàng cho học sinh không chỉ đơn giản là một giao dịch tài chính, mà còn là bước khởi đầu quan trọng giúp các em làm quen với việc tự lập, tự quản lý tài chính cá nhân một cách an toàn và hiệu quả. Thông qua bài viết này, TOPI mong rằng các bậc phụ huynh và học sinh đã có cái nhìn rõ ràng về quy định pháp luật cũng như quy trình thực hiện, từ đó đưa ra lựa chọn phù hợp nhất, tạo nền tảng vững chắc cho một tương lai tài chính độc lập và bền vững.
