DPO là gì? DPO khác IPO như thế nào?

DPO và IPO đều là phương thức chào bán cổ phiếu ra công chúng, nhưng có sự khác biệt lớn. Trong khi IPO yêu cầu sự tham gia của các tổ chức tài chính và quy trình phức tạp, DPO lại cho phép doanh nghiệp niêm yết cổ phiếu trực tiếp, nhanh chóng hơn và tiết kiệm chi phí hơn. Hãy cùng TOPI tìm hiểu rõ hơn về khái niệm này để hiểu rõ hơn về hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp nhé!

DPO là gì?

DPO (Direct Public Offering) còn được gọi là niêm yết trực tiếp là hình thức chào bán cổ phiếu trực tiếp ra công chúng để các công ty niêm yết cổ phiếu trên thị trường. Hình thức này không cần thông qua các tổ chức tài chính trung gian như ngân hàng đầu tư. DPO cho phép doanh nghiệp tiếp cận nhà đầu tư một cách trực tiếp, giúp giảm thiểu chi phí và đơn giản hóa quy trình niêm yết.

DPO là lựa chọn hấp dẫn đối với các doanh nghiệp nhỏ hoặc đang khởi nghiệp

Với DPO, công ty có thể bán cổ phiếu cho các nhà đầu tư cá nhân, tổ chức hoặc khách hàng hiện tại của mình. Điều này làm cho DPO trở thành lựa chọn hấp dẫn đối với các doanh nghiệp nhỏ, công ty khởi nghiệp mà không muốn gánh vác chi phí cao hoặc phụ thuộc vào các tổ chức tài chính lớn.

Ví dụ về doanh nghiệp DPO

Một trong những ví dụ nổi bật về doanh nghiệp chọn con đường DPO thay vì IPO là Spotify. Spotify, công ty cung cấp dịch vụ streaming nhạc hàng đầu thế giới, đã thực hiện DPO vào tháng 4 năm 2018. Thay vì phát hành cổ phiếu thông qua các ngân hàng đầu tư và chịu chi phí lớn, Spotify đã quyết định niêm yết trực tiếp trên sàn giao dịch chứng khoán New York (NYSE). Quyết định này không chỉ giúp Spotify tiết kiệm chi phí mà còn giúp công ty duy trì quyền kiểm soát lớn hơn đối với cổ phiếu của mình.

Công ty Spotify là doanh nghiệp điển hình trong việc lựa chọn DPO

Một ví dụ khác là Slack, công ty cung cấp dịch vụ tin nhắn cho doanh nghiệp, cũng đã chọn DPO vào năm 2019. Giống như Spotify, Slack đã niêm yết cổ phiếu trực tiếp mà không cần qua quá trình IPO truyền thống. Điều này giúp công ty tiết kiệm được khoản phí lớn và duy trì sự minh bạch trong việc tiếp cận vốn từ công chúng.

Đặc điểm của DPO

DPO có một số đặc điểm nổi bật mà doanh nghiệp và nhà đầu tư cần lưu ý:

• Không cần qua trung gian: Doanh nghiệp có thể tiếp cận nhà đầu tư trực tiếp mà không cần sự tham gia của các ngân hàng đầu tư hoặc tổ chức tài chính lớn.
• Chi phí thấp: So với IPO, DPO có chi phí thấp hơn rất nhiều do không phải trả phí cho các ngân hàng đầu tư và các dịch vụ tài chính liên quan.
• Tính minh bạch cao: DPO thường yêu cầu doanh nghiệp phải cung cấp thông tin đầy đủ và minh bạch cho nhà đầu tư, đảm bảo rằng nhà đầu tư có đủ dữ liệu để đưa ra quyết định.
• Rủi ro thị trường cao hơn: Vì không có sự hỗ trợ từ các ngân hàng đầu tư, DPO có thể gặp rủi ro về biến động giá cổ phiếu lớn hơn so với IPO.

Điều kiện để doanh nghiệp thực hiện DPO

Mặc dù DPO có nhiều lợi ích, không phải doanh nghiệp nào cũng có thể dễ dàng thực hiện. Để có thể chào bán cổ phiếu trực tiếp ra công chúng, doanh nghiệp cần đáp ứng một số điều kiện nhất định:

• Có cơ sở tài chính vững chắc: Doanh nghiệp cần có báo cáo tài chính minh bạch và ổn định để tạo niềm tin với nhà đầu tư. Thông tin tài chính cần được kiểm toán và tuân thủ các quy định của cơ quan quản lý thị trường chứng khoán.
• Danh tiếng tốt: Một doanh nghiệp có danh tiếng tốt và thương hiệu mạnh mẽ sẽ dễ dàng thu hút nhà đầu tư hơn khi thực hiện DPO.
• Cơ sở hạ tầng công nghệ phù hợp: Doanh nghiệp cần có hạ tầng công nghệ và hệ thống quản lý nội bộ tốt để hỗ trợ quá trình niêm yết và giao dịch cổ phiếu trực tiếp.
• Chiến lược marketing hiệu quả: Do không có sự hỗ trợ từ các tổ chức tài chính, doanh nghiệp cần có chiến lược marketing rõ ràng để thu hút sự chú ý của nhà đầu tư.

Ưu điểm và nhược điểm của DPO

DPO yêu cầu doanh nghiệp minh bạch trong thông tin

DPO mang lại nhiều lợi ích nhưng cũng đi kèm với một số hạn chế. Dưới đây là một số ưu điểm và nhược điểm của DPO:

Ưu điểm

- DPO giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí đáng kể do không phải trả phí cho các ngân hàng đầu tư.

- Doanh nghiệp có thể kiểm soát quy trình niêm yết và giao dịch cổ phiếu của mình mà không bị phụ thuộc vào các tổ chức tài chính.

- DPO yêu cầu doanh nghiệp cung cấp thông tin minh bạch, từ đó tạo niềm tin với nhà đầu tư.

- Doanh nghiệp có thể tiếp cận vốn từ công chúng một cách nhanh chóng và hiệu quả hơn so với IPO.

Nhược điểm

- DPO có thể gặp phải biến động giá cổ phiếu lớn hơn do không có sự hỗ trợ từ các ngân hàng đầu tư.

- Không có sự hỗ trợ từ các ngân hàng đầu tư, doanh nghiệp phải tự mình quản lý toàn bộ quá trình marketing và quảng bá để thu hút nhà đầu tư.

Sự khác biệt giữa DPO và IPO

DPO và IPO (Initial Public Offering) đều là phương thức để các công ty phát hành cổ phiếu ra công chúng, nhưng chúng có những khác biệt quan trọng:

• Quy trình niêm yết: IPO là quy trình phức tạp và yêu cầu sự tham gia của các tổ chức tài chính lớn như ngân hàng đầu tư, tổ chức bảo lãnh phát hành và thường kéo dài từ vài tháng đến một năm. Còn DPO lại cho phép công ty tự niêm yết cổ phiếu của mình trực tiếp trên thị trường mà không cần sự hỗ trợ từ các tổ chức trung gian, giúp tiết kiệm thời gian và chi phí.
• Chi phí: Chi phí thực hiện IPO thường rất cao do cần phải trả phí cho các tổ chức bảo lãnh phát hành, các công ty luật, kiểm toán,... DPO có chi phí thấp hơn nhiều vì không cần trả phí cho các trung gian tài chính lớn và không yêu cầu quá trình quảng bá rầm rộ như IPO.

DPO và IPO là phương thức để các công ty lựa chọn phát hành cổ phiếu ra công chúng

• Định giá cổ phiếu: Trong IPO, giá cổ phiếu được định giá bởi các tổ chức tài chính và thị trường, thường thông qua quy trình đấu giá hoặc định giá ban đầu. Với DPO, giá cổ phiếu thường được quyết định bởi chính công ty phát hành dựa trên nhu cầu thị trường mà không có sự can thiệp từ các ngân hàng đầu tư.
• Kiểm soát và quyền lợi của cổ đông: IPO thường làm giảm quyền kiểm soát của các cổ đông hiện tại do sự pha loãng cổ phần và sự tham gia của các nhà đầu tư lớn. DPO giúp doanh nghiệp duy trì quyền kiểm soát lớn hơn vì không có sự tham gia của các nhà đầu tư tổ chức lớn.
• Rủi ro thị trường: IPO có sự hỗ trợ từ các ngân hàng đầu tư, giúp ổn định giá cổ phiếu trong những ngày đầu giao dịch. DPO không có sự hỗ trợ này, do đó cổ phiếu có thể gặp phải biến động giá mạnh hơn.

Khi nào doanh nghiệp nên chọn DPO thay vì IPO?

Nếu doanh nghiệp đã có một lượng lớn khách hàng trung thành hoặc có danh tiếng tốt trên thị trường, DPO là lựa chọn lý tưởng. Điều này giúp công ty tận dụng sự ủng hộ từ khách hàng hiện tại và các nhà đầu tư tiềm năng mà không cần chi phí cao cho quảng bá.

DPO cũng là lựa chọn tốt cho các công ty muốn tiếp cận vốn từ công chúng nhưng không muốn gánh vác chi phí lớn liên quan đến IPO. Hoặc khi doanh nghiệp chỉ cần huy động một lượng vốn vừa phải, DPO có thể là giải pháp phù hợp hơn so với IPO. 

Ngoài ra, nếu công ty muốn tránh sự phụ thuộc vào các ngân hàng đầu tư hoặc không muốn trả phí cao cho các tổ chức này, DPO là lựa chọn thay thế tốt. Và DPO có thể thực hiện việc niêm yết nhanh hơn so với IPO vì không cần phải qua nhiều thủ tục phức tạp và không phải chờ đợi sự phê duyệt từ các tổ chức tài chính.

DPO là một lựa chọn hấp dẫn cho các công ty muốn tiếp cận vốn một cách hiệu quả và tiết kiệm chi phí, trong khi vẫn duy trì quyền kiểm soát và tính minh bạch. Tuy nhiên, nó cũng đi kèm với những thách thức nhất định, chẳng hạn như rủi ro thị trường cao hơn và khả năng tiếp cận nhà đầu tư bị hạn chế. 

Đón đọc thêm nhiều thông tin về tài chính – đầu tư – thị trường trên TOPI.VN!