Các doanh nghiệp khi niêm yết chứng khoán mở ra rất nhiều cơ hội phát triển, tăng độ nhận diện thương hiệu, dễ dàng huy động vốn…Bài viết này sẽ giới thiệu các thông tin liên quan đến việc niêm yết chứng khoán.
I. Niêm yết chứng khoán là gì?
Niêm yết chứng khoán là đưa cổ phiếu của công ty lên giao dịch
Niêm yết chứng khoán là đưa cổ phiếu của công ty lên giao dịch (trading) tại sở giao dịch tập trung (stock exchange). Việc này gọi đầy đủ là stock exchange listing hay Listing of Securities
Khái niệm niêm yết chứng khoán được quy định tại Khoản 24 Điều 4 Luật chứng khoán số 54/2019/QH14 ngày 26 tháng 11 năm 2019.
Có thể hiểu niêm yết cổ phiếu là quá trình định danh các chứng khoán đáp ứng tiêu chuẩn được giao dịch trên sàn giao dịch chứng khoán. Đây là quá trình sàn giao dịch chứng khoán chấp thuận cho công ty phát hành có chứng khoán được niêm yết và giao dịch nếu công ty đó đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn về định lượng, định tính mà sàn giao dịch chứng khoán đề ra.
Hoạt động này thường bao hàm niêm yết tên tổ chức phát hành cùng giá chứng khoán. Hoạt động niêm yết phải đảm bảo sự tin cậy đối với thị trường cho các nhà đầu tư. Các công ty xin niêm yết cổ phiếu trên sàn phải đáp ứng được các điều kiện để niêm yết. Điều kiện này được quy định trong quy chế về niêm yết chứng khoán do sàn giao dịch chứng khoán ban hành. Có hai quy định chính về niêm yết là “công bố thông tin của công ty” và “tính khả mại” của các chứng khoán.
Các nhà đầu tư và công chúng phải nắm đầy đủ các thông tin do công ty phát hành công bố ngang nhau, đảm bảo công bằng trong tiếp nhận thông tin, kể cả các thông tin mang tính chất định kỳ hoặc thức thời có tác động đến giá cả, khối lượng chứng khoán giao dịch.
Điều kiện để công ty niêm yết trên sàn chứng khoán
Có nhiều điều kiện khác nhau để được niêm yết trên sàn chứng khoán
Tại Điều 109 Nghị định 155/2020/NĐ-CP quy định về điều kiện về niêm yết chứng khoán như sau:
- Vốn điều lệ: Công ty phát hành cổ phiếu có mức vốn điều lệ đã góp tại thời điểm thực hiện đăng ký chào bán tối thiểu 30 tỷ Việt Nam đồng tính theo giá trị ghi trên sổ kế toán, với sàn Upcom thì vốn điều lệ là 10 tỷ đồng.
- Cơ cấu cổ đông: Việc quyết định niêm yết phải được sự thông qua của Đại Hội đồng cổ đông công ty đó. Tối thiểu 15% số cổ phiếu có quyền biểu quyết được nắm giữ bởi tối thiểu 100 nhà đầu tư con không phải là cổ đông lớn của công ty. Nếu vốn điều lệ của Công ty phát hành lớn hơn 1000 tỷ Việt Nam đồng thì tỷ lệ này thấp nhất là 10%. Các cổ công lớn phải lập cam kết cùng nhau nắm giữ tối thiểu 20% vốn điều lệ của công ty phát hành ít nhất một năm kể từ ngày kết thúc đợt chào bán.Công ty có yêu cầu niêm yết cổ phiếu phải cam kết thực hiện niêm yết.
- Đăng ký niêm yết hợp lệ theo quy định của pháp luật.
- Tư vấn cụ thể chi tiết thủ tục đăng ký chào bán cổ phiếu ra công chúng.
Xem chi tiết: Điều kiện để trở thành công ty niêm yết
II. Lợi ích khi công ty được niêm yết
Khi tham gia niêm yết chứng khoán, doanh nghiệp có thể huy động vốn nhanh chóng
1. Huy động vốn
Khi tham gia niêm yết chứng khoán, doanh nghiệp có thể huy động vốn nhanh chóng, dễ dàng từ việc phát hành cổ phiếu nhờ tính thanh khoản cao cùng uy tín của doanh nghiệp được niêm yết trên thị trường. Huy động vốn thông qua niêm yết cổ phiếu, doanh nghiệp không phải thanh toán lãi vay, phải trả vốn gốc giống như vay nợ, từ đó chủ động trong việc sử dụng nguồn vốn huy động cho mục tiêu và chiến lược dài hạn.
2. Tăng tính thanh khoản, cổ phần hóa công ty.
Công ty được niêm yết sẽ nâng cao tính thanh khoản, mở rộng phạm vi chấp nhận làm vật thế chấp và được sử dụng phục vụ cho các mục đích về tài chính và các mục đích khác. Chứng khoán được niêm yết có thể mua số lượng rất nhỏ, do đó các nhà đầu tư có vốn nhỏ vẫn dễ dàng trở thành cổ đông của công ty. Các cổ đông của doanh nghiệp dễ dàng chuyển nhượng cổ phiếu, qua đó tăng tính hấp dẫn của cổ phiếu.
3. Tăng sự minh bạch
Công ty được niêm yết thì buộc phải tổ chức và vận hành hệ thống quản trị một cách bài bản và chịu sự giám sát của thị trường hay các cổ đông và các cơ quan quản lý nhà nước nhờ thế tính minh bạch trong hoạt động hay trong quá trình quản lý được rõ ràng hơn.
Bên cạnh đó, các công ty niêm yết phải công bố thông tin theo quy định của luật chứng khoán về tình hình quản trị công ty, tuân thủ đầy đủ về trình tự thủ tục tổ chức đại hội cổ đông…
4. Thúc đẩy tăng trưởng
Mục đích quan trọng nhất của niêm yết cổ phiếu là thu hút nguồn vốn đổ vào công ty. Do vậy khi niêm yết chứng khoán thành công, huy động được nguồn vốn như mong muốn thì doanh nghiệp đã có đủ nguồn lực để tăng cường sản xuất, nâng cấp các sản phẩm cũ, sản xuất thêm sản phẩm mới thúc đẩy tăng trưởng, thu hút thêm nhiều nguồn vốn mới đổ vào.
5. Thu hút nhân nhân sự giỏi thông qua ESOP
ESOP - Kế hoạch sở hữu cổ phiếu cho nhân viên là một chương trình trong công ty niêm yết mà nhân viên được cung cấp cơ hội mua hoặc nhận cổ phiếu của công ty dưới dạng phần thưởng, phần trăm lương, hoặc một phần của gói lợi ích. Mục tiêu của ESOP là tạo động lực cho nhân viên, thúc đẩy sự gắn bó với công ty và tăng cường hiệu suất lao động thông qua việc chia sẻ giá trị tài sản của công ty với họ.
Việc niêm yết trên sàn chứng khoán có thể tăng cơ hội thu hút nhân sự giỏi, vì công ty trở nên công khai hơn và có khả năng cung cấp cơ hội đầu tư cho nhân viên thông qua cổ phần hóa. Cùng với đó các doanh nghiệp được niêm yết trên sàn chứng khoán dễ dàng thu hút sự chú ý của truyền thông hơn nhờ thế tạo dựng được một hình ảnh tốt hơn trước công chúng và được các nhân sự giỏi biết đến.
6. Tăng nhận diện thương hiệu.
Để niêm yết chứng khoán, doanh nghiệp phải đáp ứng được những điều kiện chặt chẽ. Do đó, những công ty được niêm yết trên thường có hoạt động sản xuất – kinh doanh tốt. Việc chào bán cổ phần có tác động lớn về mặt thông tin, quảng bá hình ảnh doanh nghiệp tạo tiền đề thuận lợi trong hợp tác kinh doanh với các đối tác, mở rộng thị trường, phát triển sản phẩm và dịch vụ với các công ty trong nước và quốc tế.
Việc niêm yết chứng khoán sẽ đem lại cho doanh nghiệp nhiều lợi ích cũng như thách thức. Doanh nghiệp cần ưu tiên là phát triển kinh doanh, cùng những chiến lược phù hợp để vượt qua thách thức. Mong rằng bài viết trên đã giúp bạn hiểu hơn tác động của niêm yết cổ phiếu với doanh nghiệp.
