Khi một công ty chi trả cổ tức, điều này cho thấy công ty làm ăn hiệu quả, tài chính vững mạnh, càng thêm thu hút các nhà đầu tư. Sau mỗi đợt trả cổ tức, giá cổ phiếu sẽ được điều chỉnh lại. Cùng TOPI tìm hiểu cách tính giá cổ phiếu sau khi chia cổ tức.
Cổ tức là gì? Có mấy hình thức trả cổ tức?
Có 2 yếu tố luôn được nhà đầu tư quan tâm khi đầu tư vào cổ phiếu là cổ tức và chênh lệch giá mua/bán.
Cổ tức (Dividend) là một phần lợi nhuận sau thuế của công ty cổ phần trả cho các cổ đông. Khi công ty tạo ra lợi nhuận, một phần lợi nhuận được sử dụng để tái đầu tư vào hoạt động kinh doanh, phần còn lại được chi trả cho các cổ đông gọi là cổ tức.
Cổ tức được chi trả khi công ty hoạt động kinh doanh hiệu quả
Thông qua việc lấy ý kiến cổ đông, Hội Đồng Quản Trị có thể chọn phát hành cổ tức theo nhiều khung thời gian và tỷ lệ chi trả khác nhau. Các công ty cũng có thể phát hành cổ tức đặc biệt, không định kỳ, cổ tức riêng lẻ hoặc bổ sung cho cổ tức theo lịch cố định. Không chỉ các công ty cổ phần, nhiều Quỹ tương hỗ và Quỹ ETF cũng trả cổ tức.
Có 3 hình thức trả cổ tức:
- Trả cổ tức bằng tiền mặt: Công ty trực tiếp trả tiền mặt cho cổ đông theo tỷ lệ chia cổ tức được thông qua.
- Trả cổ tức bằng cổ phiếu: Công ty phát hành thêm cổ phiếu cho cổ đông.
- Mua lại cổ phiếu: Công ty sẽ mua lại cổ phiếu trên thị trường
Những ngày quan trọng liên quan đến chia cổ tức
1. Ngày giao dịch không hưởng quyền
Là ngày mà bạn mua cổ phiếu nhưng không được hưởng các quyền lợi cổ đông trong một đợt cụ thể, như: Quyền mua cổ phiếu phát hành thêm, quyền bầu cử, quyền nhận cổ tức…
Nhà đầu tư cần lưu ý những ngày liên quan đến chi trả cổ tức
Nếu ngày giao dịch cuối cùng để được hưởng quyền là T, thì ngày giao dịch không hưởng quyền là ngày T+1, ngày đăng ký cuối cùng chốt danh sách nhận quyền cổ đông là T+2.
Lúc này, những người mua cổ phiếu vào ngày T sẽ là những cổ đông cuối cùng có quyền trong danh sách. Những người mua vào ngày T+1 thì không được nhận quyền.
Vào ngày giao dịch không hưởng quyền, trên bảng điện tử sẽ xuất hiện các ký hiệu sau:
- XR: Giao dịch không hưởng quyền đặt mua cổ phiếu, chứng chỉ quỹ phát hành thêm cho cổ đông hiện hữu.
- XD: Giao dịch không hưởng cổ tức của cổ phiếu, chứng chỉ quỹ
- XS: Giao dịch không hưởng cổ tức, quyền mua cổ phiếu, chứng chỉ quỹ đầu tư phát hành thêm cho cổ đông hiện hữu trong cùng một ngày.
- XI: Giao dịch không hưởng lãi trái phiếu
2. Ngày đăng ký cuối cùng
Là ngày Trung tâm Lưu ký chốt danh sách những người đang sở hữu chứng khoán để tiến hành chia cổ tức. Tại ngày chốt danh sách, những ai có tên trong danh sách sở hữu chứng khoán sẽ có quyền nhận cổ tức hoặc quyền mua cổ phiếu phát hành thêm.
Cách tính giá cổ phiếu sau khi chia cổ tức bằng tiền mặt
Để tính giá cổ phiếu sau khi chia cổ tức bằng tiền mặt, ta áp dụng công thức sau:
Công thức tính giá cổ phiếu sau chia cổ tức bằng tiền mặt
Ví dụ:
Ngày 7/1/2016, cổ phiếu của Vietcombank có giá P= 30.000 VNĐ. Ngày giao dịch không hưởng quyền để trả cổ tức là ngày 8/1/2016. Cổ tức được chi trả bằng tiền với tỷ lệ 10% => C =1.000 đồng.
Theo Định luật bảo toàn vốn hóa và dòng tiền ta có công thức tính như sau:
P’ = P – C = 30.000 – 1.000 = 29.000 VNĐ (do không có tỷ lệ cổ phiếu phát thêm).
Như vậy 1 CP Vietcombank cũ giá 30.000 VNĐ sau khi chia cổ tức thành 1 CP Vietcombank giá 29.000 VNĐ và 1.000 VNĐ tiền cổ tức.
Công thức tính giá cổ phiếu sau khi chia cổ tức bằng cổ phiếu hoặc cổ phiếu thưởng
Cổ tức bằng cổ phiếu với tỷ lệ 100:10 ( tức là 10% – hay có 100 cổ phiếu AAA trước chia sẽ nhận thêm 10 cổ phiếu AAA sau chia) => b = 10%.
Thưởng cho cổ đông cổ phiếu thưởng với tỷ lệ 100: 20 (tức là 20%) => b = 20%.
Lúc này, về mặt toán học thì chia hay không chia cũng như nhau. Khi đó 100 cổ phiếu AAA giá 17.000 VNĐ thì sau khi chia giá ta có giá 130 cổ phiếu AAA giá bao nhiêu (130 cổ phiếu này là bằng 100 cổ phiếu gốc, 10 cổ phiếu chia cổ tức (10%) và 20 cổ phiếu thưởng (20%)).
Kết quả là 13.000 VNĐ/ cổ phiếu AAA sau chia.
Áp dụng công thức: P’ = P / (1 + b) = 17.000 / (1+10% +20%) = 13.000 đồng
Cách tính giá điều chỉnh của cổ phiếu trong ngày giao dịch không hưởng quyền
Sau ngày giao dịch không hưởng quyền, giá cổ phiếu sẽ bị điều chỉnh giảm tương ứng với tỷ lệ cổ tức được chia. Nhiều người thường nghĩ sau khi nhận cổ tức được chia, tài sản của mình sẽ tăng lên, nhưng trong đầu tư chứng khoán lại không hoàn toàn như vậy, khi doanh nghiệp chia cổ tức bằng tiền mặt hoặc cổ phiếu thì tài sản của cổ đông hầu như vẫn giữ nguyên.
Công thức tính giá điều chỉnh sau khi chia cổ tức
Công thức tính giá điều chỉnh sau khi chia cổ tức
Ví dụ:
Cổ phiếu VIC ngày 21/02/2022 có giá là 80.000đ. Ngày 22/02/2022 là ngày giao dịch không hưởng quyền của cổ phiếu này với các quyền sau:
Tỷ lệ chia cổ tức bằng tiền: 10% hay 1.000đ.
Tỷ lệ chia cổ phiếu thưởng: 10%
Phát hành thêm theo tỷ lệ: 15% giá 10.000đ.
Vậy giá cổ phiếu VIC vào ngày 22/02/2022 được tính theo công thức là:
P’=(80.000 + (10.000 x 15%) - 1.000)/(1 + 10% + 10%) = 67.083đ
Thông tin chi trả cổ tức phản ánh tích cực về hiệu quả hoạt động của một công ty, giúp duy trì niềm tin của các nhà đầu tư. Mức chi trả cổ tức cao cho thấy công ty đang hoạt động tốt và tạo ra nhiều lợi nhuận hơn hoặc cũng có thể là vì công ty, doanh nghiệp đang chưa có dự án phù hợp để tạo ra lợi nhuận tốt hơn trong tương lai.
Trên đây, TOPI đã gửi đến các bạn những công thức tính giá điều chỉnh cổ phiếu sau khi chia cổ tức, hy vọng có thể giúp các bạn nắm được giá trị tài sản của mình sau khi được chia lợi nhuận từ công ty.
