Thị trường “con gấu” (bear market) là gì?

Bear market là thuật ngữ phổ biến khi bạn tham gia thị trường chứng khoán, nó cho bạn biết được tình hình thị trường trong các giai đoạn khác nhau.

Thị trường giá xuống đề cập đến trạng thái thị trường được đặc trưng bởi giá chứng khoán giảm và tâm lý bi quan của nhà đầu tư. Thông thường thị trường con gấu được xác định khi giá của các tài sản trải qua nhiều đợt giảm giá, nếu giá chứng khoán giảm từ 20% trở lên so với mức đỉnh trước đó của chúng, các nhà đầu tư sẽ coi đó là thị trường giá xuống.

1. Bull market, Bear market là gì?

Bull market hay còn gọi là thị trường giá lên đề cập đến trạng thái kinh tế trong đó giá hàng hóa giao dịch đang có xu hướng tăng, thường được phân loại là mức tăng giá ít nhất 20% kể từ đáy gần nhất. Thông thường thuật ngữ này thường được sử dụng trong thị trường chứng khoán tuy nhiên nó có thể áp dụng cho bất kỳ thứ gì có giá được giao dịch trên thị trường, bao gồm trái phiếu, bất động sản và thậm chí cả tiền tệ.

Ngược lại với Bull market, Bear market hay còn gọi là thị trường giá xuống, Thị trường giá xuống đề cập đến trạng thái thị trường được đặc trưng bởi giá chứng khoán giảm và tâm lý bi quan của nhà đầu tư. Thông thường thị trường con gấu được xác định khi giá của các tài sản trải qua nhiều đợt giảm giá, nếu giá chứng khoán giảm từ 20% trở lên so với mức đỉnh trước đó của chúng, các nhà đầu tư sẽ coi đó là thị trường giá xuống.

Bear market và Bull market trong chứng khoán

Trong thời kỳ thị trường giá xuống, các nhà đầu tư không tin tưởng rằng thị trường sẽ sớm trải qua một đợt tăng giá, và vì vậy nhiều người sẽ bán bớt cổ phiếu của họ để tránh bị thua lỗ trong khi giá giảm. Khi nhiều nhà đầu tư bán hơn, giá chứng khoán sẽ giảm và tạo ra một vòng lặp đẩy giá xuống nhiều hơn nữa.

2. Cách phân biệt thị trường giá xuống và các đợt điều chỉnh.

Thị trường điều chỉnh là sự giảm giá thị trường của một cổ phiếu hoặc chỉ số lớn hơn 10%, nhưng thấp hơn 20% so với mức đỉnh gần nhất. Thông thường Thị trường điều chỉnh và thị trường con gấu có những khác biệt sau đây:

Phần trăm giảm

Sự khác biệt chính giữa thị trường điều chỉnh và thị trường giá xuống là phẩn trăm giảm giá tính từ đỉnh gần trước đó. Thông thường với mức giảm từ 10 đến dưới 20% thì có thể coi được gọi là thị trường điều chỉnh. Mặt khác, thị trường con gấu là khi thị trường sụt giảm ít nhất là 20% kể từ đỉnh trước đó.

Khung thời gian

Sự điều chỉnh giá là không thể đoán trước, hiếm khi kéo dài trong một khoảng thời gian dài. Ngược lại, thị trường con gấu thường diễn ra trong ít nhất là hai tháng và có thể kéo dài đến hàng năm.

Tính thường xuyên

Thị trường điều chỉnh có xu hướng xảy ra thường xuyên hơn so với thị trường giá xuống. Bạn có thể thấy một số điều chỉnh thị trường trong một thị trường tăng giá trước khi thị trường có một đợt suy thoái đáng kể hơn thành một thị trường con gấu kéo dài với mức giảm mạnh hơn.

Thời gian phục hồi

Với thị trường con gấu, vì sự sụt giảm nghiêm trọng hơn và thời gian kéo dài hơn, thị trường con gấu thường mất nhiều thời gian hơn một đợt điều chỉnh thị trường để phục hồi về mức cao trước đó.

Bear market trong chứng khoán

3. Cần đầu tư như thế nào trong thị trường giá xuống

Trung bình giá

Giả sử giá cổ phiếu trong danh mục đầu tư của bạn giảm 25%, từ 100 đô la một cổ phiếu xuống 75 đô la một cổ phiếu. Nếu bạn có tiền để đầu tư và muốn mua thêm cổ phiếu này bạn có thể cố mua khi cho rằng giá cổ phiếu đã giảm.

Vấn đề là, bạn có thể sẽ sai. Cổ phiếu đó có thể không chạm đáy ở mức 75 đô la một cổ phiếu; đúng hơn, nó có thể giảm 50% hoặc hơn so với mức cao của nó. Đây là lý do tại sao timming the market hay bắt đáy là một nỗ lực đầy rủi ro.

Một cách tiếp cận thận trọng hơn là định kỳ bổ sung tiền vào thị trường thông qua một chiến lược được gọi là chiến lược trung bình giá. Giá trung bình là khi bạn tiếp tục đầu tư với số tiền gần bằng nhau theo thời gian. Điều này giúp cân bằng giá mua của bạn theo thời gian, đảm bảo rằng bạn không dồn hết tiền vào những cổ phiếu có giá cao (trong khi vẫn tận dụng được sự sụt giảm của thị trường).

Đa dạng hóa danh mục đầu tư

Đa dạng hóa danh mục đầu tư là đầu tư vào các chứng khoán khác nhau và thiết lập cơ cấu tài sản hợp lý để đa dạng hóa rủi ro. Đa dạng hóa danh mục đầu tư chứng khoán không loại bỏ hoàn toàn mọi rủi ro, nhưng có thể giảm thiểu rủi ro theo nguyên tắc "Không bỏ tất cả trứng vào một giỏ".

Vì thị trường gấu thường xảy ra trước hoặc trùng hợp với suy thoái kinh tế, các nhà đầu tư thường ưu tiên các tài sản, trong những thời điểm này, mang lại lợi nhuận ổn định hơn. Các tài sản đó có thể kể đến như:

+ Cổ phiếu trả cổ tức: Ngay cả khi giá cổ phiếu không tăng, nhiều nhà đầu tư vẫn muốn được trả cổ tức. Đó là lý do tại sao các công ty trả cổ tức cao hơn mức trung bình sẽ hấp dẫn các nhà đầu tư trong thị trường gấu.

+ Trái phiếu: Trái phiếu là một khoản đầu tư hấp dẫn trong thời kỳ thị trường chứng khoán không ổn định vì giá của chúng thường di chuyển ngược hướng với giá cổ phiếu. Trái phiếu là một thành phần thiết yếu của bất kỳ danh mục đầu tư nào, nhưng việc bổ sung thêm trái phiếu ngắn hạn, chất lượng cao vào danh mục đầu tư của bạn có thể giúp giảm bớt nỗi đau của thị trường giá xuống.

Đầu tư vào các nhóm ngành hoạt động tốt trong thời kỳ suy thoái

Nếu bạn muốn thêm một số tài sản ổn định vào danh mục đầu tư của mình, hãy tìm đến các ngành có xu hướng hoạt động tốt trong thời kỳ thị trường suy thoái. Những thứ như mặt hàng chủ lực và tiện ích tiêu dùng thường chống chịu với thị trường tốt hơn những thứ khác.

Tập trung vào dài hạn

Thị trường gấu kiểm tra quyết tâm của tất cả các nhà đầu tư. Mặc dù những giai đoạn này rất khó để tồn tại, nhưng lịch sử cho thấy bạn có thể sẽ không phải đợi quá lâu để thị trường phục hồi. Và nếu bạn đang đầu tư cho một mục tiêu dài hạn - chẳng hạn như nghỉ hưu - thị trường con gấu mà bạn phải chịu đựng sẽ bị lu mờ bởi thị trường tăng giá. Không nên đầu tư vào thị trường chứng khoán.

4. Những đợt Vn Index bước vào thị trường con gấu

Mức giảm trung bình của VNIndex trong các đợt bear market từ 2001 đến 2018 là khoảng 49%. Và thời gian diễn ra trung bình là 16 tháng. Thời gian kéo dài của bear market có xu hướng giảm dần từ đợt 2007.

 

5. Những sai lầm cần tránh trong thị trường giá xuống

Bán tháo cổ phiếu trong hoảng loạn

Vì quá sợ hãi nên nhiều người dù không muốn đã phải bán tháo cổ phiếu khi chúng giảm. Nếu làm theo cách đó, bạn chắc chắn sẽ cắt lỗ, nhưng nếu bạn chờ mọi thứ ổn thỏa, những cổ phiếu đó có thể sẽ sớm hồi phục. Do đó, hãy đầu tư theo cách tiếp cận "mua và giữ" với những cổ phiếu chất lượng trong nhiều năm. Nếu bạn áp dụng tư duy đó, bạn có thể sẽ ít hoảng loạn hơn khi giá cổ phiếu giảm xuống trong tạm thời.

Nghe từ quá nhiều người

Khi thị trường sụp đổ, chắc chắn sẽ có rất nhiều người đưa ra lời khuyên, và một số người trong số họ thậm chí có thể không đủ tiêu chuẩn. Bạn cũng sẽ tìm thấy nhiều mẹo có giá trị và lời khuyên của chuyên gia trực tuyến. Tuy nhiên, bạn cần hình thành một chiến lược phù hợp với mình, dựa trên danh mục đầu tư của bạn.

Không có điểm dừng lỗ

Có một chiến lược rút lui khi thị trường đi xuống chắc chắn sẽ giúp bạn giảm thiểu những tổn thất có thể xảy ra. Chọn điểm dừng lỗ của bạn sau khi thực hiện nghiên cứu của bạn về công ty và cổ phiếu của nó. Tất nhiên, những chiến lược này sẽ không hoạt động nếu không có kỷ luật. Có sự rõ ràng và đưa ra quyết định sáng suốt là rất quan trọng trong những thời điểm như vậy.

Cố gắng bắt đáy

Tốt nhất là không nên đưa ra giả định về mức đáy của một chỉ số hoặc cổ phiếu. Mặc dù người ta có thể nhìn vào các mức hỗ trợ trong thị trường giá xuống, tuy nhiên không nên quá vướng vào việc đưa ra các dự đoán. Hãy đưa ra quyết định dựa trên những gì tốt nhất cho danh mục đầu tư của bạn.

Trên đây là toàn bộ những gì bạn cần biết về một thị trường giá xuống, mong rằng với những kiến thức trên, TOPI đã có thể giúp bạn xác định được thể nào là một thị trường gấu và cách ứng xử trong thị trường này.

Tìm hiểu thêm nhiều điều thú vị qua video dưới đây: