Hedging là phương án phòng vệ giá giúp giảm thiểu rủi ro khi đầu tư. Tuy nhiên, để sử dụng Hedging hiệu quả, tránh thiếu kiểm soát dẫn đến thua lỗ, nhà đầu tư cần hiểu được cách giao dịch phù hợp với từng thị trường
1. Hedging là gì?
Hedging (phòng vệ giá) là các phương án bảo vệ danh mục đầu tư, hạn chế rủi ro, thiệt hại khi thị trường có diễn biến xấu, bảo vệ danh mục khỏi biến động giá không mong muốn. Để phòng vệ giá, nhà giao dịch sẽ mở một vị thế đối nghịch với vị thế đang nắm giữ. Nếu giá tài sản biến động ngược lại so với kỳ vọng thì vị thế Hedging sẽ đem lại lợi nhuận để bù đắp vào khoản lỗ của vị thế ban đầu.
Hedging trong chứng khoán là kỹ thuật phòng vệ giá
Như vậy, Hedging là phương án bảo vệ danh mục đầu tư và hạn chế thiệt hại thấp nhất khi thị trường có diễn biến xấu, trái ngược với dự tính ban đầu và ảnh hưởng đến lợi nhuận kỳ vọng. Tùy vào chiến lược, nhà đầu tư sẽ lựa chọn thời điểm và mức độ phòng ngừa rủi ro với kỹ thuật Hedge.
Ví dụ: Trong danh mục đầu tư của bạn có nhiều mã cổ phiếu ưng ý nhưng thị trường lúc này lại dự đoán tiêu cực, do đó bạn cảm thấy khả năng thua lỗ cao. Lúc này, bạn có thể giảm tỷ trọng danh mục và mua lại khi thị trường khởi sắc. Thế nhưng điều này lại tốn nhiều chi phí và rủi ro nếu bạn không mua lại được với giá hợp lý. Bởi vậy bạn lựa chọn kỹ thuật Hedge, để danh mục đầu tư sẽ không biến động cùng với thị trường.
2. Những ứng dụng của Hedging trên thị trường tài chính
Hedging là một chiến lược phòng ngừa rủi ro trong thị trường đầu tư hàng hóa, giúp các nhà đầu tư giảm thiểu những biến động giá cả không mong muốn. Hedging có thể được áp dụng cho nhiều đối tượng khác nhau, bao gồm:
Doanh nghiệp: Doanh nghiệp có thể sử dụng Hedging để bảo vệ lợi ích từ những mặt hàng hàng hóa đang nắm giữ. Ví dụ, một doanh nghiệp sản xuất dầu mỏ có thể mua hợp đồng tương lai dầu mỏ để bảo vệ mình khỏi những biến động giá dầu trong tương lai.
Nhà đầu tư cá nhân: Nhà đầu tư cá nhân có thể sử dụng Hedging để bảo vệ khoản đầu tư của mình khỏi những biến động giá cả. Ví dụ, một nhà đầu tư mua cổ phiếu của một công ty khai thác vàng có thể mua hợp đồng tương lai vàng để bảo vệ mình khỏi những biến động giá vàng trong tương lai.
Các tổ chức tài chính: Các tổ chức tài chính như ngân hàng, quỹ đầu tư có thể sử dụng Hedging để quản lý rủi ro cho các khoản đầu tư của mình. Ví dụ, một ngân hàng cho vay tiền bằng đồng USD có thể mua hợp đồng tương lai EUR/USD để bảo vệ mình khỏi những biến động giá trị của đồng EUR so với đồng USD.
Kỹ thuật Hedge được sử dụng phổ biến trong nhiều lĩnh vực ngoài chứng khoán
Giá hàng hóa tăng là một trong những rủi ro lớn nhất đối với người nông dân. Bởi giá cả là yếu tố quyết định trực tiếp đến lợi nhuận của họ. Để hạn chế rủi ro này, Hedging là một trong những chiến lược quan trọng mà người nông dân có thể áp dụng.
Ví dụ, một người nông dân trồng lúa có thể mua hợp đồng tương lai lúa mì để bảo vệ mình khỏi những biến động giá lúa mì trong tương lai. Nếu giá lúa mì tăng, người nông dân sẽ lỗ khi bán lúa. Tuy nhiên, họ sẽ được bù đắp bởi hợp đồng tương lai lúa mì.
Hedging là một chiến lược phòng ngừa rủi ro hiệu quả cho nhà đầu tư, giúp họ hạn chế thua lỗ trong trường hợp thị trường biến động mạnh hoặc nhận định của họ sai lầm. Cụ thể, nhà đầu tư có thể sử dụng Hedging để bảo vệ giá của các tài sản mà họ nắm giữ. Ví dụ, nếu một nhà đầu tư mua cổ phiếu của một công ty nhưng lo ngại giá cổ phiếu có thể giảm trong tương lai, họ có thể mua hợp đồng tương lai cổ phiếu đó. Nếu giá cổ phiếu giảm, nhà đầu tư sẽ bị lỗ khi bán cổ phiếu. Tuy nhiên, họ sẽ được bù đắp bởi hợp đồng tương lai cổ phiếu.
Ngoài ra, Hedging cũng có thể được sử dụng để bảo vệ lợi nhuận của nhà đầu tư. Ví dụ, nếu một nhà đầu tư đã bán khống cổ phiếu của một công ty, họ có thể mua hợp đồng tương lai cổ phiếu đó để bảo vệ mình khỏi những biến động giá cổ phiếu tăng trong tương lai.
Hedging là một công cụ hữu ích cho nhà đầu tư, tuy nhiên nó cũng tiềm ẩn rủi ro. Nhà đầu tư cần tìm hiểu kỹ về các loại hợp đồng Hedging trước khi sử dụng để đảm bảo hiệu quả
3. Cách giao dịch hiệu quả với Hedging
Hedging được sử dụng nhiều trong các giao dịch chứng khoán, hàng hóa phái sinh và ngoại hối.
Cách ứng dụng Hedging vào thị trường chứng khoán
Trong giao dịch chứng khoán, Hedging được ứng dụng phổ biến nhất ở hợp đồng quyền chọn và hợp đồng tương lai.
Trong chứng khoán phái sinh, Hedging thường áp dụng ở hợp đồng quyền chọn
Ví dụ: Nhà đầu tư sở hữu 2.000 cổ phiếu A với mức giá 60.000đ/cổ phiếu. Nhà đầu tư sẽ dùng Hedging cho hợp đồng quyền chọn để giảm thiểu rủi ro nếu thị trường biến động, giá cổ phiếu sụt giảm.
Nhà đầu tư mua 1 quyền chọn bán 2.000 cổ phiếu A với mức giá 55.000đ/ cổ phiếu, phí 3.000đ/cổ phiếu. Khi đáo hạn, lại có hai tình huống có thể xảy ra:
- Giá cổ phiếu giảm như dự đoán, chỉ còn 40.000đ/cổ phiếu, lúc này nhà đầu tư sẽ thực hiện quyền chọn bán 2.000 cổ phiếu. Như vậy, anh chỉ lỗ 60.000 - 52.000 = 8.000đ/cổ phiếu thay vì lỗ 60.000 - 40.000 = 20.000đ/cổ phiếu. Như vậy, nhà đầu tư đã giảm rủi ro thua lỗ từ 20.000đ xuống còn 8.000đ.
- Trường hợp giá cổ phiếu A không giảm mà tăng lên mức 65.000đ/ cổ phiếu. Anh A không lựa chọn Hedging thông qua hợp đồng quyền chọn để quyết định bán cổ phiếu chốt lời theo cách thông thường.
Trong thực tế, kỹ thuật Hedging phức tạp hơn nhưng hạn chế rủi ro thất thoát ở mức tốt nhất.
Kỹ thuật Hedge trong thị trường hàng hóa
Thị trường hàng hóa giao dịch các sản phẩm về nông sản, kim loại, khoáng sản, năng lượng,... Đây là những mặt hàng có giá cả biến động mạnh do chịu tác động của nhiều yếu tố, bao gồm thiên tai, thời tiết, chính sách điều tiết của nhà nước, nhu cầu thị trường,... Do đó, Hedging là một chiến lược phòng ngừa rủi ro phổ biến trong thị trường hàng hóa. Hedging giúp các nhà đầu tư, doanh nghiệp giảm thiểu những tổn thất có thể xảy ra do biến động giá cả.
Ví dụ: Công ty có kế hoạch nhập 1.000 tấn cao su thô cho xưởng sản xuất. Tuy nhiên, khả năng cao trong 6 tháng tới, cây cao su giảm năng suất dẫn đến giá cao su thô trên thế giới sẽ tăng cao. Công ty sẽ Hedging bằng cách sử dụng hợp đồng tương lai cho số lượng cao su thô nhập khẩu theo mức giá cụ thể. Nếu đến ngày đáo hạn, công ty bắt buộc phải nhập 1.000 tấn cao su thô thì sẽ có hai trường hợp xảy ra:
Hedging rất phổ biến ở thị trường hàng hóa thông thường
Trường hợp giá và phí nhập cao su qua hợp đồng tương lai bằng hoặc cao hơn giá giao ngay, tức là thị trường không tăng giá như dự kiến khiến công ty tốn kém nhiều chi phí cho lô hàng này.
Trường hợp giá và phí của hợp đồng tương lai thấp hơn giá cao su giao ngay, thì công ty đã Hedging thành công.
Hedging trong thị trường ngoại hối
Thị trường ngoại hối - nơi giao dịch, mua / bán các cặp tỷ giá tiền tệ. Hedging giúp các nhà đầu tư, doanh nghiệp giảm thiểu những tổn thất có thể xảy ra do biến động tỷ giá.
Hedging trong thị trường ngoại hối có thể được thực hiện theo ba cách sau:
- Hedging trực tiếp: Nhà đầu tư mở một vị thế mua và một vị thế bán đối với cùng một cặp tiền tệ trong cùng một thời điểm.
- Hedging nhiều loại tiền tệ cùng lúc: Nhà đầu tư mở các vị thế mua hoặc bán đối với các cặp tiền tệ có mối tương quan chặt chẽ với nhau.
- Hedging thông qua hợp đồng quyền chọn: Nhà đầu tư mua hoặc bán hợp đồng quyền chọn để bảo vệ mình khỏi những biến động tỷ giá.
Hedging là một công cụ hữu ích giúp các nhà đầu tư, doanh nghiệp trong thị trường ngoại hối giảm thiểu rủi ro. Tuy nhiên, Hedging cũng tiềm ẩn rủi ro. Nhà đầu tư, doanh nghiệp cần tìm hiểu kỹ về các loại Hedging trước khi sử dụng để đảm bảo hiệu quả.
4. Ưu và nhược điểm của chiến lược Hedging
Ưu điểm của Hedging
Giảm thiểu rủi ro: Hedging giúp các nhà đầu tư, doanh nghiệp giảm thiểu những tổn thất có thể xảy ra do biến động giá cả hoặc tỷ giá.
Tăng cường tính ổn định: Hedging giúp các nhà đầu tư, doanh nghiệp ổn định lợi nhuận và hoạt động kinh doanh.
Tăng cường khả năng cạnh tranh: Hedging giúp các nhà đầu tư, doanh nghiệp cạnh tranh hiệu quả hơn trong môi trường kinh doanh đầy biến động.
Nhược điểm khi dùng Hedging
Tăng chi phí:
Hedging có thể làm tăng chi phí đầu tư hoặc kinh doanh do phải trả phí cho các hợp đồng Hedging. Do đó, trước khi sử dụng phương thức Hedging, bạn nên tự cân đối lợi ích với chi phí bỏ ra để phòng hộ. Cần nhớ mục tiêu của bảo hiểm rủi ro không phải để kiếm tiền mà để bảo vệ, giảm thiệt hại từ những tổn thất. Và chi phí cho khi sử dụng Hedging sẽ khiến bạn bị mất một khoản lợi nhuận.
Tăng phức tạp:
Hedging là một chiến lược phức tạp và đòi hỏi kiến thức chuyên môn.
Tiềm ẩn rủi ro:
Hedging cũng tiềm ẩn rủi ro, chẳng hạn như rủi ro đối ứng, rủi ro thanh khoản, rủi ro lãi suất,...
Hedging chỉ có thể hạn chế rủi ro, không thể phòng vệ 100%
Bảo vệ danh mục đầu tư không phải là một phương án hoàn hảo. Các nhà quản lý rủi ro luôn hướng tới mục tiêu phòng hộ hoàn hảo nhưng trong thực tế, điều đó rất khó đạt được.
5. Những lưu ý khi sử dụng Hedging
Hedging là một chiến lược phòng ngừa rủi ro hiệu quả, nhưng không phải là một công cụ đầu tư. Để sử dụng Hedging hiệu quả, nhà đầu tư cần lưu ý một số điểm sau:
- Gia tăng chi phí: Hedging thường đòi hỏi nhà đầu tư phải trả phí cho các hợp đồng Hedging.
- Ưu tiên phòng vệ Hedging bằng mở vị thế ít biến động: Việc mở vị thế Hedging với một tài sản có biến động cao sẽ làm tăng rủi ro cho nhà đầu tư.
- Thị trường luôn khó dự đoán: Hedging không thể đảm bảo hoàn toàn ngăn chặn thua lỗ cho nhà đầu tư.
Không phải sàn giao dịch nào cũng chấp nhận Hedging: Tại thị trường Việt Nam, chỉ có một số sàn giao dịch chấp nhận Hedging là hợp đồng tương lai dành cho chỉ số VN30 và trái phiếu chính phủ.
Qua những thông tin trong bài viết, TOPI hy vọng bạn hiểu thêm về Hedging là gì và cách ứng dụng phương thức này hiệu quả trong giao dịch chứng khoán, thị trường hàng hóa và ngoại hối.
