Quản lý chi tiêu gia đình là bài toán không hề đơn giản song cũng không quá khó nếu như chúng ta nắm được phương pháp phù hợp với tình hình thực tế trong nhà mình. Hãy theo dõi bài viết của TOPI để có được lời giải hiệu quả nhất để quản lý chi tiêu trong gia đình bạn nhé.
Nguyên tắc để quản lý chi tiêu gia đình hiệu quả
Sau đây là 4 nguyên tắc cần nắm rõ để có thể xây dựng nên một kế hoạch quản lý chi tiêu hiệu quả cho gia đình:
- Thảo luận về kế hoạch chi tiêu: Quản lý chi tiêu gia đình không phải là nhiệm vụ hoặc trách nhiệm của một cá nhân mà còn đòi hỏi sự thống nhất và phối hợp của tất cả các thành viên trong gia đình. Vì vậy hãy tạo một cuộc nói chuyện cởi mở và trung thực về vấn đề tiền bạc với tất cả thành viên trong gia đình, đặc biệt là vợ/chồng. Việc này sẽ giúp cho mọi người đều nắm được thông tin tổng quan về thu nhập, các khoản chi phí cố định hàng tháng và thống nhất một kế hoạch chi tiêu phù hợp để cùng thực hiện.
- Lập bảng kế hoạch chi tiết: Đây chính là chìa khóa để giúp các thành viên trong gia đình thực hiện theo đúng kế hoạch đã lập ra. Nhờ vậy, sẽ không xảy ra tình trạng lạm chi và giúp cho việc quản lý chi tiêu trở nên nhẹ nhàng, hiệu quả.
- Phân rõ trách nhiệm tài chính cho các thành viên trong gia đình. Đã là gia đình thì nhiệm vụ tài chính sẽ không phải của riêng ai, các chi phí sinh hoạt chung như tiền nhà, điện, học phí… là trách nhiệm của hai vợ chồng. Các con cũng có trách nhiệm tiết kiệm và thực hiện theo kế hoạch được giao một cách nghiêm túc. Trách nhiệm được phân chia rõ ràng sẽ giúp các thành viên có sự vui vẻ và thoải mái khi thực hiện, không xuất hiện sự mệt mỏi hay áp lực quá lên 1 người.
- Thực hiện tốt việc quản lý chi tiêu hàng ngày. Đây là nhiệm vụ quan trọng của tất cả các thành viên trong gia đình và yêu cầu sự nghiêm túc thực hiện và kiên trì bền bỉ. Phụ nữ thường hay sa đà vào mua sắm những vật dụng nhỏ vì nghĩ không đáng bao nhiêu, còn đàn ông thì dễ bị dụ dỗ bởi những cuộc vui cùng bạn bè. Việc kiểm soát không phải là chặt chẽ quá mức mà các thành viên tự chủ động cân đối trong mức đề ra để không làm ảnh hưởng tới kế hoạch chi tiêu đã đề ra.
Thực hiện tốt 4 nguyên tắc quản lý chi tiêu gia đình sẽ giúp kiểm soát và chủ động kinh tế để không bị lâm vào tình trạng mất cân đối giữa chi và thu nhập dễ rơi vào tình trạng túng quẫn.
Lên kế hoạch chi tiêu tiết kiệm trong gia đình
5 Phương pháp quản lý chi tiêu gia đình hiệu quả dễ áp dụng
#1. Quản lý chi tiêu gia đình bằng Excel
Excel là một phần mềm văn phòng quen thuộc với nhiều người có hỗ trợ quản lý chi tiêu đơn giản, dễ thực hiện trên máy tính và điện thoại. Bạn chỉ cần tạo một bảng với các thông tin như: ngày, nội dung chi tiêu, tiền, tổng chi….
- Lợi ích của việc quản lý chi tiêu với excel: Dễ theo dõi chính xác số tiền đã chi tiêu, sử dụng được trên các thiết bị, phổ biến với nhiều người.
- Nhược điểm: Cần dành thời gian nhập dữ liệu và phân chia, phân loại theo các danh mục. Tự đánh giá, nhận xét và có phương án điều chỉnh cho hợp lý.
Kiểm soát chi tiêu là một việc cần sự tỉ mỉ, kiên trì và bám sát thường xuyên để cân đối ngay vì vậy sử dụng excel vẫn là phương pháp phổ biến được nhiều gia đình áp dụng.
#2. 6 chiếc lọ kỳ diệu giúp quản lý chi tiêu gia đình tốt
Phương pháp quản lý chi tiêu gia đình với 6 chiếc lọ được đánh giá là phù hợp và dễ thực hiện với nhiều gia đình. Phương pháp này sẽ giúp lên kế hoạch tổng quan từ đầu tháng một cách thuận tiện hơn.
Tổng thu nhập của cả gia đình được tổng hợp và phân thành 6 phần gợi ý tương ứng 6 chiếc lọ theo tỷ lệ như sau:
- Quỹ thiết yếu 55%
- Quỹ tiết kiệm 10%
- Quỹ giải trí 10%
- Quỹ đầu tư 10%
- Quỹ giáo dục 10%
- Quỹ từ thiện 5%
Ưu điểm của phương pháp quản lý chi tiêu 6 chiếc lọ: Phân bổ tổng thu nhập của gia đình với các mục đích phù hợp, giúp lập kế hoạch chi tiêu và kiểm soát dễ dàng hơn. Các mục tiêu có thể thay đổi tùy theo tình hình thực tế các gia đình. Ví dụ như mục quỹ từ thiện có thể thay bằng quỹ dự phòng và chuyển đổi tỉ lệ của các quỹ cho phù hợp với nhu cầu thực tế của gia đình.
Phương pháp 6 chiếc lọ giúp bạn quản lý chi tiêu gia đình một cách hiệu quả
#3. Phương pháp quản lý chi tiêu 50/20/30 cho gia đình
50/20/30 là tỉ lệ tương ứng của các phần chi tiêu thiết yếu, sở thích cá nhân, tiết kiệm và đầu tư. Phương pháp này phù hợp với gia đình trẻ chưa có nhiều phát sinh. Nhược điểm của phương pháp 50/20/30 là khá chung chung chưa giúp đánh giá chính xác cũng như chưa phù hợp với gia đình có nhiều thành viên cũng như nhiều nhu cầu cần phân bổ nguồn tiền.
#4. Học người Nhật Bản quản lý chi tiêu gia đình với Kakeibo
Người Nhật nổi tiếng với phương pháp Kakeibo và được nhiều quốc gia trên thế giới áp dụng. Quản lý chi tiêu gia đình bằng Kakeibo được xây dựng trên 4 thông tin chính: Tổng thu nhập của gia đình, Mức tiết kiệm mong muốn, Mức chi tiêu của gia đình hàng tháng, Cách cải thiện tình hình tài chính và chi tiêu tối ưu.
Khi các thành viên thống nhất và đưa ra câu trả lời cho 4 câu hỏi trên theo đúng thực tế, thì kế hoạch chi tiêu phù hợp cũng được ra đời. Phương pháp Kakeibo còn giúp các thành viên chủ động điều chỉnh cải thiện tài chính theo thu nhập mà vẫn đảm bảo kế hoạch chung của gia đình.
Tuy nhiên, nhược điểm của phương pháp Kakeibo là không đưa ra phương pháp cụ thể để thực hiện kế hoạch tài chính nên sẽ cần các thành viên thảo luận và đưa ra một kế hoạch tổng thể để thực hiện.
Kakeibo vẫn được coi là một trong những biện pháp quản lý tài chính gia đình có tính ứng dụng thực tế nhất trong mọi tình hình kinh tế và nhu cầu chi tiêu của các thành viên trong gia đình.
#5. Quản lý chi tiêu gia đình bằng phần mềm hỗ trợ
Hiện nay có nhiều phần mềm hỗ trợ quản lý chi tiêu gia đình được cung cấp và cũng có nhiều người sử dụng:
- Tính năng lập kế hoạch tài chính cá nhân trên ứng dụng đầu tư tài chính TOPI: Là tính năng ứng dụng công nghệ hiện đại giúp khách hàng có thể thiết lập cho mình một hồ sơ tài chính trong đó phản ánh mức độ chịu rủi ro cũng như quản lý tài sản và lên kế hoạch để thực hiện một mục tiêu tài chính dựa trên khả năng của khách hàng. Người dùng có thể hình dung rõ con đường hoàn thành mục tiêu mình đặt ra nhờ sự hỗ trợ, tư vấn từ các chuyên gia và hệ thống.
- Money Lover: Giúp theo dõi thu chi hàng ngày, lập kế hoạch chi tiêu phù hợp ngân sách, theo dõi các khoản vay, tiết kiệm, có hỗ trợ thông báo số dư. Ứng dụng dùng được trên các thiết bị di động.
- Sổ thu chi điện tử Misa: Giúp người dùng ghi chép các khoản thu chi gia đình, thiết lập báo cáo phân tích thu chi trực quan để kiểm soát chi tiêu và điều chỉnh một cách nhanh chóng.
Các bước quản lý chi tiêu gia đình
Quản lý chi tiêu gia đình hiệu quả là chìa khóa để đảm bảo an ninh tài chính và tạo nền tảng cho một tương lai vững chắc. Dưới đây là một số hướng dẫn giúp bạn quản lý chi tiêu gia đình hiệu quả nhất:
Bước 1. Lập kế hoạch chi tiêu
- Xác định mục tiêu tài chính: Việc đầu tiên là bạn cần xác định mục tiêu tài chính cụ thể của gia đình, ví dụ như tiết kiệm cho con cái đi học, mua nhà, mua xe,... Mục tiêu rõ ràng sẽ giúp bạn có định hướng cho việc chi tiêu và tiết kiệm.
- Lập ngân sách: Ghi chép lại tất cả thu nhập và chi tiêu của gia đình trong một tháng. Sau đó, phân chia ngân sách cho các khoản chi tiêu thiết yếu như tiền ăn, tiền nhà, tiền điện nước,... và các khoản chi tiêu khác như mua sắm, giải trí,...
Bước 2. Theo dõi chi tiêu
- Ghi chép lại mọi khoản chi tiêu: Hãy ghi chép lại mọi khoản chi tiêu, dù là nhỏ nhất, để bạn có thể theo dõi được số tiền mình đã tiêu.
- Phân loại chi tiêu: Phân loại chi tiêu theo các nhóm như chi tiêu thiết yếu, chi tiêu không thiết yếu và chi tiêu lãng phí. Việc phân loại này sẽ giúp bạn xác định những khoản chi tiêu cần thiết và những khoản chi tiêu cần cắt giảm.
- Sử dụng hóa đơn và biên lai: Giữ lại hóa đơn và biên lai cho tất cả các khoản chi tiêu để bạn có thể kiểm tra lại nếu cần thiết.
Bước 3. Cắt giảm chi tiêu
- Xác định những khoản chi tiêu không cần thiết: Xem xét kỹ lưỡng các khoản chi tiêu của bạn và xác định những khoản chi tiêu không cần thiết hoặc có thể cắt giảm.
- Lập kế hoạch mua sắm: Lập danh sách những thứ cần mua trước khi đi mua sắm để tránh mua sắm impulsively.
- Tìm kiếm các chương trình khuyến mãi: Tìm kiếm các chương trình khuyến mãi, giảm giá để tiết kiệm chi phí mua sắm.
- Tự nấu ăn tại nhà: Thay vì ăn ngoài thường xuyên, hãy tự nấu ăn tại nhà để tiết kiệm chi phí.
- Hạn chế sử dụng các dịch vụ giải trí trả phí: Hạn chế sử dụng các dịch vụ giải trí trả phí như Netflix, Spotify,... và tìm kiếm các hình thức giải trí miễn phí hoặc giá rẻ hơn.
Bước 4. Tăng thu nhập
- Tìm kiếm thêm việc làm: Nếu có thể, hãy tìm kiếm thêm việc làm để tăng thu nhập cho gia đình.
- Bán những thứ không sử dụng: Bán những thứ bạn không sử dụng để kiếm thêm thu nhập.
- Đầu tư: Đầu tư vào các kênh an toàn như gửi tiết kiệm, mua vàng,... để gia tăng thu nhập.
Bước 5. Xây dựng quỹ khẩn cấp
- Luôn có một khoản tiền dự phòng cho những trường hợp khẩn cấp: Khoản tiền dự phòng này nên bằng ít nhất 3-6 tháng chi tiêu của gia đình.
- Mua bảo hiểm: Mua bảo hiểm y tế, bảo hiểm nhân thọ để bảo vệ bản thân và gia đình trước những rủi ro.
Quản lý chi tiêu gia đình hiệu quả là một quá trình cần sự kiên trì và nỗ lực. Tuy nhiên, những lợi ích mà nó mang lại là vô cùng to lớn. Hãy áp dụng những hướng dẫn trên để quản lý chi tiêu gia đình hiệu quả và tạo dựng một nền tảng tài chính vững chắc cho gia đình bạn.
Quản lý tài chính gia đình là một việc vô cùng quan trọng để giúp có nguồn tài chính ổn định, với mức thu nhập bình quân tại Việt Nam hiện nay. Quản lý chi tiêu gia đình và thậm chí là phát triển thêm kinh tế từ các khoản tiền nhàn rỗi sẽ không còn khó khăn nếu như có sự đồng lòng của các thành viên và hỗ trợ của ứng dụng đầu tư tài chính TOPI.
