Ngày 17/9 vừa qua, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã có một quyết định được đánh giá là "bất thường" nhưng lại khớp với dự báo của thị trường: Giảm lãi suất tham chiếu thêm 0,25%, xuống mức 4 - 4,25%. Đây là lần điều chỉnh chính sách tiền tệ đầu tiên của Fed trong năm nay, sau một thời gian dài giữ lãi suất ổn định ngay cả khi thuế quan của Tổng thống Donald Trump tiếp tục đẩy giá cả lên cao.
Quyết định này được đưa ra trong bối cảnh nền kinh tế Mỹ đối mặt với một số tín hiệu trái chiều:
- Hoạt động kinh tế trong nửa đầu năm đã chững lại.
- Số việc làm mới tăng chậm, tỉ lệ thất nghiệp nhích lên 4,3% (cao nhất kể từ năm 2021).
- Chỉ số Chi tiêu Cá nhân (PCE) - thước đo lạm phát ưa thích của Fed - được dự báo ở mức khá cao. Lạm phát trong tháng 8 đã tăng lên 2,9%.
Chủ tịch Fed Jerome Powell đã thừa nhận những rủi ro đối với thị trường lao động và nhấn mạnh nghĩa vụ của Fed là ngăn chặn lạm phát gia tăng dai dẳng. Động thái giảm lãi suất được kỳ vọng sẽ kích thích nền kinh tế bằng cách hạ chi phí vay mượn cho doanh nghiệp và người tiêu dùng, từ đó khuyến khích đầu tư và chi tiêu.
Jerome Powell, Chủ tịch Cục Dự trữ liên bang Mỹ
Có thể nói, đây là một trong những cuộc họp chính sách tiền tệ "kỳ lạ nhất" của Fed trong lịch sử. Quyết định được đưa ra giữa lúc cơ quan này phải đối mặt với áp lực chính trị gay gắt từ Tổng thống Donald Trump, người đã liên tục chỉ trích Fed vì hành động chậm trễ và kêu gọi cắt giảm lãi suất mạnh hơn.
Đáng chú ý, một trong những thành viên mới được phê chuẩn vào Hội đồng Thống đốc, ông Stephen Miran (người được ông Trump đề cử), là người duy nhất phản đối quyết định chung và ủng hộ mức giảm lớn hơn: 0,5%. Điều này cho thấy sự phân hóa trong nội bộ Fed về mức độ cần thiết phải can thiệp để thúc đẩy kinh tế.
Ngay sau thông báo của Fed, thị trường tài chính toàn cầu có phản ứng phức tạp:
- Chứng khoán Mỹ: Ba chỉ số chính ban đầu bật tăng mạnh, sau đó đảo chiều (DJIA tăng 0,7%, S&P 500 giảm 0,3% và Nasdaq Composite giảm 0,6%), cho thấy sự thận trọng của nhà đầu tư trước những bất ổn kinh tế.
- Giá vàng: Vàng giao ngay đã tăng lên mức cao kỷ lục mới (3.708 USD/ounce), phản ánh tâm lý lo ngại rủi ro và nhu cầu tìm kiếm tài sản an toàn của giới đầu tư.
Lãi suất tham chiếu trung bình của Fed trong 5 năm gần nhất
Fed dự kiến sẽ tiếp tục giảm lãi suất thêm 50 điểm cơ bản nữa trong năm nay và 25 điểm cơ bản trong các năm tiếp theo. Điều này cho thấy một lộ trình nới lỏng chính sách tiền tệ thận trọng, nhằm cân bằng giữa việc kích thích tăng trưởng và kiểm soát lạm phát.
Động thái của Fed sẽ tiếp tục được thị trường toàn cầu theo dõi sát sao, bởi nó không chỉ ảnh hưởng đến nền kinh tế Mỹ mà còn có thể tác động đến tỉ giá hối đoái, dòng vốn đầu tư và chính sách tiền tệ của các quốc gia khác, bao gồm cả Việt Nam.
Nguồn: VnExpress, The Guardian
