Tái đầu tư giúp mở rộng sản xuất kinh doanh, tăng cao lợi nhuận trong tương lai nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro khó lường. Để biết khi nào nên tài đầu tư và nên tái đầu tư thế nào hiệu quả và an toàn, mời các bạn cùng tìm hiểu.
I. Tái đầu tư là gì?
Đầu tư là sử dụng các nguồn lực tài chính, nguồn lực vật chất, nguồn lực lao động và trí tuệ để sản xuất kinh doanh nhằm thu về lợi nhuận và lợi ích kinh tế xã hội. Lợi nhuận thu về có thể là tiền lãi, cổ tức hoặc bất kỳ hình thức phân phối nào liên quan đến quyền sở hữu khoản đầu tư.
Tái đầu tư giúp thu về lợi nhuận lớn hơn trong tương lai
Khái niệm tái đầu tư (Reinvestment) được hiểu là sử dụng cổ tức, tiền lãi hay bất kỳ hình thức phân phối thu nhập nào khác kiếm được từ chính khoản đầu tư đó để mua thêm cổ phiếu hoặc đơn vị khác, thay vì nhận các khoản phân phối bằng tiền mặt.
Ví dụ: Bạn bỏ ra 5 tỷ để đầu tư chứng khoán và thu về lợi nhuận là 50 triệu. Thay vì dùng 50 triệu này để chi tiêu hoặc cất giữ, bạn tiếp tục mua chứng khoán (mã khác hoặc mã đang đầu tư) với dự tính có thể thu được lợi nhuận nhiều hơn trong thời gian tới.
Tái đầu tư là cách tuyệt vời để tăng giá trị của một khoản đầu tư trước đó, nó giúp cá nhân và doanh nghiệp tăng số lượng tài sản mà họ sở hữu, đồng thời có thể mở rộng sản xuất, kinh doanh, đầu tư và tăng lợi nhuận thu về trong tương lai.
Đối với Chính phủ, tái đầu tư có thể được sử dụng để xây dựng cơ sở hạ tầng, giáo dục hoặc chăm sóc sức khỏe.
II. Ưu và nhược điểm của việc tái đầu tư
Lợi ích của hoạt động tái đầu tư là không thể chối cãi bởi nó sẽ là bàn đạp giúp khoản đầu tư ban đầu hoặc hoạt động sản xuất, kinh doanh tăng trưởng mạnh hơn. Tuy nhiên, tái đầu tư cũng tiềm ẩn những rủi ro và bộc lộ nhiều hạn chế.
Ưu điểm
Tăng giá trị tài sản: Khi bạn tái đầu tư, bạn đang mua thêm tài sản với giá thấp hơn giá thị trường hiện tại. Điều này có thể giúp bạn tăng giá trị tài sản của mình theo thời gian.
Tăng thu nhập: Tái đầu tư có thể giúp bạn tăng thu nhập từ các khoản đầu tư của mình. Ví dụ, nếu bạn tái đầu tư cổ tức, bạn sẽ nhận được thêm cổ phiếu, từ đó sẽ giúp bạn nhận được nhiều cổ tức hơn trong tương lai.
Giảm rủi ro: Tái đầu tư có thể giúp bạn giảm rủi ro của các khoản đầu tư của mình. Ví dụ, nếu bạn tái đầu tư cổ phiếu của một công ty, bạn sẽ tăng số lượng cổ phiếu mà bạn sở hữu, từ đó sẽ giúp bạn giảm thiểu tác động của biến động giá cổ phiếu.
Cần nắm rõ ưu điểm và hạn chế nếu quyết định tái đầu tư
Nhược điểm
Giá trị tài sản có thể giảm: Giá trị của các tài sản có thể giảm theo thời gian, đặc biệt là trong thời kỳ thị trường suy thoái. Điều này có thể khiến bạn bị thua lỗ nếu bạn tái đầu tư vào các tài sản đang giảm giá.
Lãi suất có thể giảm: Lãi suất có thể giảm theo thời gian, từ đó làm giảm giá trị của các tài sản có thu nhập cố định, chẳng hạn như trái phiếu. Điều này có thể khiến bạn bị thua lỗ nếu bạn tái đầu tư vào các tài sản có lãi suất thấp.
III. Các hình thức tái đầu tư tại Việt Nam
Tùy theo cách thức phân loại để chia hoạt động tái đầu tư thành nhiều hình thức khác nhau.
1. Phân loại dựa theo nguồn vốn tái đầu tư
Tái đầu tư từ lợi nhuận: Sử dụng số tiền kiếm được từ một khoản đầu tư để mua thêm tài sản tương tự. Ví dụ: Khi nhận được cổ tức từ cổ phiếu, bạn dùng cổ tức đó để mua thêm cổ phiếu cùng một loại.
Tái đầu tư từ tiền thu được: Sử dụng số tiền kiếm được từ việc bán một tài sản này để mua một tài sản khác. Ví dụ: Bạn bán một phần tài sản rồi tái đầu tư số tiền đó sang một phần tài sản khác.
Có thể tái đầu tư theo nhiều hình thức khác nhau
2. Phân loại theo cách thức tái đầu tư
Tái đầu tư cổ tức: Là sử dụng các thanh toán cổ tức để mua thêm cổ phiếu của chính công ty đó. Cổ tức thường được trả theo quý. Nếu bạn chọn tái đầu tư cổ tức, cổ tức bằng tiền mặt sẽ mua được nhiều cổ phiếu hơn thay vì nhận bằng tiền mặt.
Tái đầu tư phân phối: Tái đầu tư phân phối (Dividend Reinvestment Plan - DRIP) là hình thức đầu tư gián tiếp, cổ đông mua thêm cổ phiếu của một công ty bằng cách sử dụng cổ tức nhận được. Chương trình này thường được cung cấp miễn phí cho các cổ đông và có thể được đăng ký trực tuyến hoặc qua thư.
Khi tham gia chương trình DRIP, cổ đông sẽ không nhận được cổ tức bằng tiền mặt mà thay vào đó, cổ tức sẽ được sử dụng để mua thêm cổ phiếu của công ty. Số lượng cổ phiếu mua được sẽ phụ thuộc vào số cổ tức nhận được và giá cổ phiếu tại thời điểm mua.
IV. Đặc điểm của hình thức tái đầu tư
Tái đầu tư sử dụng nguồn lợi nhuận thu được từ khoản đầu tư trước đó để tiếp tục đầu tư.
Tiền đầu tư có thể là bất cứ hình thức phân phối nào được chi trả từ khoản đầu tư.
Tái đầu tư giúp bạn tăng số tiền đầu tư của mình bằng cách mua thêm cổ phiếu hoặc các tài sản khác trong cùng khoản đầu tư.
Tái đầu tư có thể giúp bạn tăng lợi nhuận của mình bằng cách tận dụng lợi nhuận kép. Lợi nhuận kép là một hiện tượng kinh tế cho thấy giá trị của một khoản đầu tư sẽ tăng lên theo thời gian do lãi kép.
Tái đầu tư có thể giúp bạn đảm bảo an toàn cho khoản đầu tư của mình bằng cách tăng số lượng cổ phiếu hoặc tài sản mà bạn sở hữu.
Công thức tính tỷ lệ tái đầu tư như sau:
Tỷ lệ tái đầu tư (tỷ số lợi nhuận giữ lại - Retention ratio): Là tỷ lệ phần trăm lợi nhuận được công ty giữ lại để tái đầu tư sau khi chi trả cổ tức cho cổ đông.
Tỷ số lợi nhuận giữ lại = (Lợi nhuận giữ lại /Lợi nhuận sau thuế × 100%)
Tỷ lệ tái đầu tư = (1 – Tỷ lệ chi trả cổ tức)
Nên tái đầu tư với tỷ lệ bao nhiêu thì hợp lý?
Tỷ số này thể hiện doanh nghiệp, nhà đầu tư đã giữ lại bao nhiêu từ lợi nhuận sau thuế để phục vụ cho tái đầu tư.
V. Cách tái đầu tư hiệu quả
Để giảm thiểu rủi ro và tăng tỷ lệ thành công khi tái đầu tư, bạn cần hiểu rõ các nguyên tắc và thực hiện đúng cách.
1. Lựa chọn khoản đầu tư phù hợp
Trước khi tái đầu tư, bạn cần lựa chọn khoản đầu tư phù hợp với mục tiêu tài chính và khả năng chấp nhận rủi ro của mình. Nếu bạn có mục tiêu tài chính dài hạn, chẳng hạn như nghỉ hưu, thì bạn nên lựa chọn các khoản đầu tư có tiềm năng tăng trưởng cao, chẳng hạn như cổ phiếu hoặc quỹ tương hỗ.
Nếu bạn có mục tiêu tài chính ngắn hạn, chẳng hạn như mua nhà, thì bạn nên lựa chọn các khoản đầu tư có tính thanh khoản cao, chẳng hạn như tiền gửi tiết kiệm hoặc trái phiếu
2. Chỉ nên đầu tư vào lĩnh vực mình hiểu rõ
Hãy nắm rõ những rủi ro chủ quan (rủi ro về nhân lực, rủi ro do đối tác rút vốn…) và khách quan (rủi ro về tình hình chính trị, kinh tế, rủi ro về khách hàng hoặc nhà cung cấp, rủi ro về công nghệ thay thế…) mà mình có thể gặp phải.
Tránh đầu tư vào lĩnh vực mình không hiểu rõ, đầu tư theo người khác mà không hiểu bản chất của quyết sách.
3. Đa dạng hóa danh mục đầu tư
Đa dạng hóa danh mục đầu tư là cách để giảm thiểu rủi ro. Bạn nên đầu tư vào nhiều loại tài sản khác nhau, chẳng hạn như cổ phiếu, trái phiếu, tiền mặt và tài sản thực.
4. Ưu tiên đầu tư nhân lực, tài lực, vật lực vững mạnh
Nhân viên là tài sản của doanh nghiệp, đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp, có năng lực sẽ tạo ra nguồn lợi nhuận vững chắc trong tương lai. Bởi vậy, người lãnh đạo cần hiểu:
Nên ưu tiên đầu tư nguồn nội lực vững mạnh trước
Đào tạo và giáo dục là khoản đầu tư tuyệt vời, làm giảm những quyết sách sai lầm trong tương lai.
Đội ngũ nhân viên chính là hình ảnh của công ty trước khách hàng, đối tác.
Nếu là một nhà đầu tư cá nhân, hãy chú trọng đầu tư cho bản thân như: Nâng cao kiến thức, học hỏi kinh nghiệm bằng những khóa học, trao đổi với những nhà đầu tư chuyên nghiệp để củng cố chuyên môn…
5. Không sử dụng toàn bộ lợi nhuận hoặc vay mượn để tái đầu tư
Bạn cần phân biệt rõ khoản tái đầu tư nào sẽ là nguồn sinh ra lợi nhuận chính, đâu là nguồn đầu tư rủi ro. Hãy chia khoản đầu tư có mức độ rủi ro cao một phần nhỏ để đảm bảo nếu mất trắng cũng không ảnh hưởng đến toàn bộ công việc hiện tại của bạn.
Không nên vay mượn để tái đầu tư bởi áp lực lãi suất sẽ ảnh hưởng đến lợi nhuận và kế hoạch kinh doanh.
6. Tự theo dõi hiệu quả đầu tư
Bạn cần thường xuyên theo dõi hiệu quả đầu tư của mình để đảm bảo rằng khoản đầu tư của bạn đang hoạt động tốt. Nếu khoản đầu tư của bạn đang hoạt động kém, bạn có thể cân nhắc bán khoản đầu tư đó và tái đầu tư vào một khoản đầu tư khác có tiềm năng sinh lời cao hơn.
7. Tái đầu tư thường xuyên
Tái đầu tư càng thường xuyên, bạn càng có nhiều cơ hội để tận dụng lợi nhuận kép. Lợi nhuận kép là một hiện tượng kinh tế cho thấy giá trị của một khoản đầu tư sẽ tăng lên theo thời gian do lãi kép.
VI. Khi nào nên tái đầu tư?
1. Các yếu tố cho thấy nên tái đầu tư
Khi khoản đầu tư của bạn đang hoạt động tốt và có khả năng sinh lời cao trong tương lai. Nếu khoản đầu tư của bạn đang hoạt động tốt và có khả năng sinh lời cao trong tương lai, thì bạn nên tiếp tục tái đầu tư để tận dụng tiềm năng tăng trưởng của khoản đầu tư đó.
Khi bạn có mục tiêu tài chính dài hạn. Nếu bạn có mục tiêu tài chính dài hạn, chẳng hạn như nghỉ hưu, thì tái đầu tư là một cách hiệu quả để đạt được mục tiêu đó.
Khi bạn có khẩu vị rủi ro cao. Tái đầu tư đi kèm với rủi ro, vì giá trị của khoản đầu tư có thể biến động. Nếu bạn có khả năng chấp nhận rủi ro cao, thì tái đầu tư có thể là một cách tốt để tăng lợi nhuận của bạn.
Chỉ nên tái đầu tư nếu nhận thấy vốn và thời gian giúp ích cho sự phát triển
2. Khi nào không nên tái đầu tư?
Khi khoản đầu tư của bạn đang hoạt động kém và có khả năng sinh lời thấp trong tương lai. Nếu khoản đầu tư của bạn đang hoạt động kém và có khả năng sinh lời thấp trong tương lai, thì bạn nên cân nhắc bán khoản đầu tư đó thay vì tái đầu tư.
Khi bạn cần tiền mặt trong ngắn hạn. Nếu bạn cần tiền mặt trong ngắn hạn, thì bạn nên rút tiền lãi hoặc cổ tức từ khoản đầu tư của mình thay vì tái đầu tư.
Khi bạn có mục tiêu tài chính ngắn hạn. Nếu bạn có mục tiêu tài chính ngắn hạn, chẳng hạn như mua nhà, thì bạn nên ưu tiên tiết kiệm tiền hơn là tái đầu tư.
Tái đầu tư là một cách hiệu quả để tăng số tiền đầu tư của bạn và tăng lợi nhuận theo thời gian. Tuy nhiên, TOPI khuyên bạn hãy cân nhắc các yếu tố như tình hình khoản đầu tư, mục tiêu tài chính và khả năng chấp nhận rủi ro của mình trước khi quyết định tái đầu tư.
