Quy hoạch điện 8 đã chính thức được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, mở ra một chương mới cho ngành điện Việt Nam trong thời gian sắp tới, cũng trao cho các doanh nghiệp trong nhóm ngành này cơ hội tăng trưởng tươi sáng. Bài viết sẽ đề cập chi tiết hơn về những ảnh hưởng của quy hoạch điện 8 lên thị trường chứng khoán và các doanh nghiệp trong ngành ra sao.
1. Quy hoạch điện 8 là gì?
Quy hoạch điện 8 thuộc quy hoạch phát triển điện lực quốc gia giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, là quy hoạch phát triển nguồn điện và lưới điện truyền tải ở cấp điện áp từ 220kV trở lên, công nghiệp và dịch vụ về năng lượng tái tạo, năng lượng mới trên lãnh thổ Việt Nam.
Theo quy hoạch này, từ nay cho đến năm 2050 thì tỷ trọng điện than, thuỷ điện sẽ giảm dần, thay thế vào đó là điện năng lượng tái tạo và điện khí gia tăng.
Tìm hiểu về dự án điện 8
Mục tiêu của quy hoạch điện 8 là:
Đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia giai đoạn 2021 - 2050, trong đó: Điện thương phẩm tăng từ 335 tỷ kWh năm 2025 lên khoảng 1,254.6 tỷ kWh vào năm 2050. Điện sản xuất và nhập khẩu tăng từ 378.3 tỷ kWh năm 2025 lên 1378.7 tỷ kWh vào năm 2050. Công suất cực đại đạt khoảng 59,318 MW năm 2025 lên 208,555 MW. Đảm bảo luôn cung cấp điện an toàn, có độ tin cậy cao, thuộc top những nước ASEAN cung cấp điện năng tốt nhất. Đến năm 2030 sẽ có khoảng 50% các toà nhà công sở và 50% nhà dân sử dụng điện mặt trời.
Phát triển mạnh các nguồn năng lượng tái tạo hướng tới mục tiêu đạt tỷ lệ từ 30.9% lên khoảng 71.5% vào năm 2050. Mức phát thải khí nhà kính sẽ được kiểm soát từ điện đạt khoảng 204 - 254 triệu tấn vào năm 2030, và đến năm 2050 thì chỉ còn 27 - 31 triệu tấn.
Với việc xây dựng 02 trung tâm công nghiệp và dịch vụ năng lượng tái tạo liên vùng tại các khu vực như Bắc Bộ, Nam Bộ và Nam Trung Bộ sẽ tạo cơ hội để phát triển hệ sinh thái công nghiệp và dịch vụ năng lượng tái tạo. Các nguồn điện từ năng lượng tái tạo đủ để phục vụ cho xuất khẩu.
Kỳ vọng quy mô công suất xuất khẩu điện sẽ đạt từ 5,000 - 10,000 MW từ nay cho đến năm 2030.
2. Những ảnh hưởng của quy hoạch điện 8 tới thị trường chứng khoán
Việc quy hoạch điện 8 được phê duyệt khiến nhiều nhà đầu tư quốc tế đặc biệt quan tâm và nhận định dòng vốn ngoại sẽ đổ về rất nhiều thông qua nhiều kế hoạch khởi công nhà máy cũng như đầu tư dài hạn vào những ngành và lĩnh vực có liên quan tới điện và năng lượng.
Trong mắt những nhà đầu tư quốc tế, việc ưu tiên năng lượng tái tạo là theo xu hướng chung của toán thế giới, rất nhiều quốc gia đã tập trung vào nguồn năng lượng xanh, tham gia vào cuộc chiến chống biến đổi khí hậu. Chiến lược năng lượng tái tạo là tập trung trung hoà carbon trong ngành điện. Vì vậy, tới năm 2050, Việt Nam cũng phấn đấu không sử dụng điện than nữa, thay vào đó hoàn toàn sử dụng năng lượng tái tạo.
Những tác động mạnh mẽ của dự án quy hoạch điện 8 tới thị trường chứng khoán Việt Nam
Quy hoạch điện 8 là một chiến lược thúc đẩy tăng trưởng ngành điện nói chung và nền kinh tế nói riêng, quan trọng là nó mang khá nhiều cơ hội đến cho thị trường chứng khoán đang khá ảm đạm trong năm 2023 này.
Theo đó, quy hoạch điện 8 tạo ra hành lang pháp lý mới để triển khai nhiều dự án truyền tải điện, cho nên, các đơn đặt hàng về xây lắp mới được kỳ vọng sẽ gia tăng bắt đầu từ quý 3 năm 2023. Vốn đầu tư trung bình cho hệ thống lưới điện lên đến 1.5 tỷ USD/năm trong giai đoạn 2021 - 2030, và giai đoạn 2031 - 2050 là 1.9 tỷ USD/năm, các doanh nghiệp xây lắp sẽ có động lực tăng trưởng khá lớn. Đương nhiên các công ty có năng lực tốt, tình hình tài chính lành mạnh thì mới có khả năng trúng nhiều gói thầu thi công, dòng vốn cũng theo đó mà chảy vào.
Những dự án truyền tải điện được chú trọng
Ở mảng điện gió, do quy hoạch điện 8 hướng đến phát triển năng lượng tái tạo nên điện gió được quan tâm và đẩy mạnh rất nhiều trong dài hạn. Phấn đấu đến năm 2030 tỷ trọng trong cơ cấu nguồn phát tăng từ 5% - 19%, nhưng cơ chế giá mới làm giá điện gió giảm hơn 20% so với giá FIT sẽ khiến lợi nhuận của các doanh nghiệp trong nhóm này sụt giảm.
Nhóm điện khí trong quy hoạch điện 8 sẽ dần thay thế cho nhiệt điện than, với tỷ trọng trong năm 2030 lên đến 25%, sản lượng từ nhiệt điện khí được kỳ vọng tăng cao. Tuy nhiên, đến năm 2050, Chính phủ định hướng sử dụng khí Hydro thay thế cho điện khí LNG, cho nên trong tương lai có thể LNG bị bắt giảm, vậy thì những doanh nghiệp trong nhóm ngành này có triển vọng trong ngắn hạn, ít nhất là đến 2030.
Nhóm điện khí trong dự án quy hoạch điện 8
Nhóm điện mặt trời trong quy hoạch điện 8 bao gồm những dự án chưa giao chủ đầu tư, cho nên sẽ bị trì hoãn và cần xem xét sau năm 2030. Nhưng trong tương lai, nhóm điện mặt trời cũng khá triển vọng, tương lai rộng mở với mục tiêu tăng trưởng công suất đến 34% trong cơ cấu nguồn điện.
Nhóm thuỷ điện cũng tương tự như nhóm điện than, sẽ bị giảm tỷ trọng trong cơ cấu nguồn điện, đến năm 2050 mục tiêu đặt ra với nhóm thuỷ điện là chỉ còn 7%. Trong giai đoạn 2020 - 2023 này, thời tiết bị ảnh hưởng bởi hiệu ứng El Nino, cho nên, khá bất lợi với nhóm này.
3. Những cổ phiếu ảnh hưởng nhiều bởi quy hoạch điện 8
Theo kế hoạch của quy hoạch điện 8 thì các doanh nghiệp lĩnh vực xây lắp hạ tầng điện sẽ được hưởng lợi rõ ràng nhất, đó là các công ty có xây lắp đường dây, trạm biến áp, điển hình như CTCP Tập đoàn PC1 PC1, CTCP Tập đoàn Fecon FCN, CTCP Tư vấn xây dựng điện 2 TV2. Nhìn về dài hạn, còn có PVS (Tổng công ty Dịch vụ kỹ thuật dầu khí Việt Nam) cũng là một mã cổ phiếu đáng để xem xét vì doanh nghiệp có nhiều kinh nghiệm trong các dự án xây lắp điện gió ngoài khơi như Thăng Long hay La Gàn.
Những cố phiếu bị ảnh hưởng trực tiếp từ dự án
Nhóm ngành điện gió, cần đầu tư trong dài hạn, một số cái tên mà nhà đầu tư có thể tham khảo đó là BCG (CTCP Bamboo Capital), HDG (CTCP Tập đoàn Hà Đô), REE (CTCP Cơ điện lạnh), GEG (CTCP Điện Gia Lai). Có thể hiện tại nhóm ngành này còn nhiều bất lợi nhưng các chuyên gia dự đoán, tình hình về giá điện gió sẽ cải thiện vào khoảng cuối năm nay đến sang năm sau.
Về nhóm ngành điện khí, các dự án được phê duyệt trong quy hoạch điện 8 gồm có Nhơn Trạch 3&4 của POW (Tổng công ty Điện lực dầu khí Việt Nam), LNG Long Sơn của PGV (CTCP Kinh doanh LPG Việt Nam) và TV2, Ô Môn 3&4 của GE2 (Tổng công ty phát điện 2), dự án kho cảng LNG của GAS (Tổng công ty Khí Việt Nam). Ngoài ra, các dự án mỏ khí tỷ đô bị đình trệ như Lô B, Cá Voi Xanh cũng sẽ được thúc đẩy tiến độ, nhằm đảm bảo nguồn khí trong nước, không phụ thuộc quá nhiều vào nhập khẩu khí LNG cho phát điện tại Việt Nam.
Nhóm điện than hiện tại vẫn chiếm vị trí trọng yếu của hệ thống điện quốc gia, dù rằng từ nay cho đến năm 2050, tỷ trọng nguồn điện than trong cơ cấu điện giảm dần thì hiện tại, nó vẫn là một mã cổ phiếu nổi bật, bạn có thể xét đến QTP (CTCP Nhiệt điện Quảng Ninh).
4. Những lưu ý cho nhà đầu tư về quy hoạch điện 8
Các nhà đầu tư nên tập trung vào những doanh nghiệp có tiềm lực tài chính và giàu kinh nghiệm trong việc phát triển và vận hành các dự án năng lượng tái tạo, do họ có lợi thế trong việc đấu thầu nhờ quản lý tốt, huy động được nguồn vốn giá rẻ do vậy tiết kiệm được nhiều chi phí.
Những lưu ý quan trọng mà nhà đầu tư cần biết về ảnh hưởng của dự án điện 8
Nên xem xét kỹ lưỡng đầu tư ngắn hạn và dài hạn vào các công ty năng lượng khác nhau. Trong quy hoạch 8, có thể đầu tư ngắn hạn là những doanh nghiệp về điện khí, điện than, thuỷ điện, vì chúng vẫn chiếm tỷ trọng khá cao trong cơ cấu điện, và dần bị thay thế cho tới năm 2050. Như vậy, đầu tư dài hạn sẽ tập trung vào nhóm điện gió, điện năng lượng mặt trời, điện tái tạo.
Năng lượng tái tạo đã và đang tăng tốc cực kỳ nhanh, dần trở thành xu hướng của thế giới, cho nên Việt Nam cũng không thể nằm ngoài cuộc chiến này. Bằng việc phê duyệt quy hoạch điện 8, Chính phủ nước ta đang dần dần thay đổi trong việc sử dụng nhiên liệu hoá thạch, chuyển sang sử dụng năng lượng sạch và tái tạo.
Trên đây là những thông tin về dự án điện 8 cũng như những ảnh hưởng của dự án tới thị trường chứng khoán Việt Nam. Mong rằng những thông tin mà TOPI mang đến sẽ hữu ích với bạn. Hiện nay, TOPI đã cập nhật tính năng TOPI AI nhằm cung cấp cho nhà đầu tư những phân tích, chiến lược của thị trường tài chính, đồng thời gợi ý những mã cổ phiếu tiềm năng thông qua ứng dụng AI thông minh. Tìm hiểu ngay tại: TOPI AI.