Mục tiêu kinh doanh là gì? Cách xác định mục tiêu kinh doanh

Trong thế giới kinh doanh đầy biến động, việc xác định phương hướng phát triển rõ ràng là yếu tố sống còn. Và mục tiêu kinh doanh chính là "kim chỉ nam" giúp các doanh nghiệp định hình con đường đi đến thành công. Dù bạn là một startup nhỏ hay một tập đoàn lớn, việc thiết lập mục tiêu kinh doanh đúng đắn sẽ tạo ra sự khác biệt lớn.

Mục tiêu kinh doanh là gì?

Mục tiêu kinh doanh (Business Objective) là những mục đích, thành tựu cụ thể mà một doanh nghiệp đặt ra và muốn đạt được trong một khoảng thời gian nhất định. Những mục tiêu này có thể áp dụng cho toàn bộ tổ chức hoặc cụ thể cho từng phòng ban, đội nhóm hay cá nhân.

Doanh nghiệp cần đặt ra mục tiêu kinh doanh cho mình

Các mục tiêu kinh doanh của doanh nghiệp thường tập trung vào những chỉ số quan trọng như doanh thu, lợi nhuận, thị phần, tốc độ tăng trưởng hoặc giá trị mang lại cho cổ đông. Việc xác định mục tiêu kinh doanh đóng vai trò là bước đầu tiên để chuyển đổi những ý tưởng, khát vọng thành một kế hoạch hành động cụ thể và có thể đo lường được.

Vì sao doanh nghiệp phải đặt mục tiêu kinh doanh?

Việc đặt mục tiêu kinh doanh không chỉ là một nhiệm vụ hành chính mà còn là một bước đi chiến lược, mang lại nhiều lợi ích quan trọng:

• Tạo Lộ Trình Rõ Ràng: Mục tiêu giúp doanh nghiệp tạo ra một con đường rõ ràng để đi, giữ cho mọi hoạt động đi đúng quỹ đạo đã định.
• Tăng Tính Trách Nhiệm: Không có mục tiêu, bạn không thể theo dõi tiến trình của công ty hoặc giữ cho bản thân và nhóm của mình có trách nhiệm. Mục tiêu là cơ sở để đo lường hiệu suất và đánh giá sự đóng góp của từng cá nhân.
• Thúc Đẩy Động Lực: Đạt được những mục tiêu nhỏ sẽ giúp bạn tiến tới những mục tiêu lớn hơn, tạo ra động lực và sự tự tin cho toàn bộ đội ngũ.
• Hỗ Trợ Ra Quyết Định: Khi có mục tiêu rõ ràng, việc đưa ra các quyết định sáng suốt về phân bổ nguồn lực, đầu tư hay chiến lược trở nên dễ dàng và hiệu quả hơn.

Những đặc điểm cần có của mục tiêu kinh doanh

Để một mục tiêu kinh doanh thực sự hiệu quả và khả thi, nó cần tuân thủ mô hình SMART – một khung tiêu chuẩn đã được chứng minh trong việc xây dựng và quản trị mục tiêu

S - Specific (Cụ Thể)

Mục tiêu phải được xác định một cách rõ ràng, không mơ hồ. Một mục tiêu chung chung sẽ không tạo ra định hướng hành động cụ thể.

• Mục tiêu chưa cụ thể: "Chúng ta cần tăng doanh số bán hàng."
• Mục tiêu cụ thể: "Tăng doanh số bán hàng của sản phẩm A tại khu vực TP.HCM lên 15% trong quý 4."

M - Measurable (Có Thể Đo Lường Được)

Một mục tiêu cần phải có các chỉ số định lượng cụ thể để bạn có thể theo dõi tiến độ và đánh giá kết quả. Nếu không thể đo lường, bạn sẽ không biết mình đã đạt được mục tiêu hay chưa.

• Mục tiêu chưa đo lường được: "Cải thiện sự hài lòng của khách hàng."
• Mục tiêu đo lường được: "Tăng chỉ số hài lòng của khách hàng (CSAT) từ 75% lên 85% trong 6 tháng tới thông qua khảo sát định kỳ."

Mục tiêu kinh doanh nên tuân thủ SMART

A - Achievable (Tính Khả Thi)

Mục tiêu phải thực tế và có thể đạt được với nguồn lực (tài chính, nhân lực, thời gian) hiện có. Đặt mục tiêu quá cao sẽ gây nản lòng, trong khi mục tiêu quá thấp lại không tạo ra động lực.

• Mục tiêu không khả thi: "Tăng thị phần từ 1% lên 50% chỉ trong 1 năm."
• Mục tiêu khả thi: "Tăng thị phần tại thị trường ngách lên 5% trong vòng 2 năm bằng cách ra mắt 3 sản phẩm mới và đầu tư 1 tỷ đồng cho marketing."

R - Relevant (Tính Liên Quan)

Mục tiêu cần phải phù hợp và liên kết trực tiếp với chiến lược tổng thể và tầm nhìn dài hạn của doanh nghiệp. Mỗi mục tiêu nhỏ phải góp phần vào việc hoàn thành mục tiêu lớn hơn.

Ví dụ: Nếu tầm nhìn của công ty là trở thành "thương hiệu mỹ phẩm hữu cơ hàng đầu Việt Nam", thì một mục tiêu như "Đạt chứng nhận ISO 9001 về quy trình sản xuất" là rất liên quan, vì nó trực tiếp hỗ trợ cho cam kết về chất lượng và uy tín.

T - Time-bound (Có Thời Hạn)

Mỗi mục tiêu cần có một mốc thời gian cụ thể để hoàn thành. Điều này tạo ra tính cấp bách, giúp mọi người tập trung và phân bổ công việc hợp lý. Không có thời hạn, mục tiêu dễ bị trì hoãn vô thời hạn.

• Mục tiêu không có thời hạn: "Triển khai chiến dịch marketing mới."
• Mục tiêu có thời hạn: "Hoàn thành việc triển khai chiến dịch marketing trên nền tảng mạng xã hội trước ngày 30 tháng 9.

Mục tiêu kinh doanh gồm những gì?

Dựa trên các yếu tố khác nhau, mục tiêu kinh doanh có thể được chia thành nhiều loại:

 Mục tiêu theo thời gian

Mục tiêu trong ngắn hạn: Thường kéo dài từ vài tuần đến vài tháng. Đây là những bước nhỏ nhưng quan trọng để đạt được mục tiêu lớn hơn. Ví dụ: Ra mắt sản phẩm mới trong 3 tháng tới.

Mục tiêu dài hạn: Có thể kéo dài hàng năm, thậm chí 5-10 năm. Đây là những mục tiêu mang tính chiến lược, định hướng phát triển tổng thể của doanh nghiệp. Ví dụ: Trở thành nhà cung cấp dịch vụ số 1 thị trường trong 5 năm tới.

Mục tiêu dựa trên hiệu suất

Đây là các mục tiêu ngắn hạn, có thể đo lường được, tập trung vào việc cải thiện hiệu suất của các hoạt động hiện tại. Ví dụ: Giảm 10% chi phí vận hành trong quý tới.

Mục tiêu định lượng và định tính

Mục tiêu định lượng: Dựa trên dữ liệu và số liệu cụ thể, dễ dàng đo lường và chứng minh. Ví dụ: Đạt 1 tỷ VNĐ doanh thu hàng tháng.

Mục tiêu định tính: Dựa trên cảm nhận, ấn tượng hoặc trải nghiệm. Mục tiêu này thường được sử dụng để đánh giá sự hài lòng của khách hàng hoặc thái độ của nhân viên. Ví dụ: Cải thiện mức độ hài lòng của khách hàng lên 80%.

Mục tiêu kinh doanh được phân loại theo nhiều tiêu chí

Mục tiêu hướng đến kết quả và quá trình

Mục tiêu hướng đến kết quả: Chỉ quan tâm đến đích đến. Bạn hoặc đạt được mục tiêu, hoặc không. Ví dụ: Chốt được hợp đồng với khách hàng A.

Mục tiêu hướng đến quá trình: Tập trung vào các bước đi, các hoạt động cần thực hiện, bất kể kết quả cuối cùng. Ví dụ: Thực hiện 50 cuộc gọi tư vấn cho khách hàng tiềm năng mỗi ngày.

Cách xác định mục tiêu kinh doanh phù hợp với từng doanh nghiệp

Để thiết lập mục tiêu kinh doanh hiệu quả, bạn cần có một cái nhìn tổng thể và chiến lược, chia nhỏ các mục tiêu lớn thành những bước hành động cụ thể theo từng mốc thời gian.

Xác định mục tiêu cần đạt được trong ngắn hạn

Đây là những mục tiêu mà doanh nghiệp mong muốn hoàn thành trong một khoảng thời gian ngắn, thường là từ vài tuần đến vài tháng. Mục tiêu ngắn hạn đóng vai trò như những "viên gạch" để xây dựng nền móng cho các mục tiêu lớn hơn.

• Chuyển đổi mục tiêu dài hạn thành mục tiêu ngắn hạn: Hãy xem xét mục tiêu dài hạn của bạn và chia nhỏ chúng thành các mục tiêu hành động cụ thể, có thể thực hiện được trong thời gian ngắn. Ví dụ, nếu mục tiêu dài hạn là "Tăng trưởng doanh thu 50% trong 5 năm", mục tiêu ngắn hạn có thể là "Tăng doanh thu 5% trong quý 3 này".
• Chia nhỏ mục tiêu thành các nhiệm vụ cụ thể: Mỗi mục tiêu ngắn hạn cần được phân rã thành các nhiệm vụ chi tiết. Thay vì nói "tăng doanh số", bạn cần xác định các hành động cụ thể như "gọi 100 khách hàng tiềm năng mỗi tuần", "chạy chiến dịch quảng cáo mới trên Facebook".
• Đo lường tiến độ thường xuyên: Theo dõi các chỉ số hiệu suất (KPI) hàng ngày, hàng tuần để đảm bảo bạn đang đi đúng hướng. Việc này giúp bạn nhanh chóng phát hiện vấn đề và điều chỉnh chiến lược kịp thời.
• Giao việc rõ ràng: Phân công nhiệm vụ liên quan đến mục tiêu cho từng cá nhân hoặc đội nhóm. Đảm bảo rằng mỗi người đều hiểu rõ vai trò và trách nhiệm của mình để hoàn thành công việc hiệu quả.

Xác định mục tiêu cần đạt được trong trung hạn

Mục tiêu trung hạn thường được đặt ra cho giai đoạn từ 5 đến 10 năm. Đây là cầu nối quan trọng giữa các mục tiêu ngắn hạn và tầm nhìn dài hạn của doanh nghiệp. Các vấn đề chính ở giai đoạn này thường xoay quanh tài chính, tăng trưởng và thị trường.

• Tập trung vào các chỉ số cốt lõi: Xem xét các yếu tố như dòng tiền, lãi suất, tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận. Mục tiêu trung hạn có thể là "Tăng trưởng lợi nhuận ròng 10% mỗi năm trong 5 năm tới" hoặc "Mở rộng hoạt động ra thị trường Đông Nam Á trong 7 năm tới".
• Thiết lập mục tiêu chi tiết hơn: Tùy thuộc vào nhu cầu và tình hình phát triển, bạn có thể thiết lập các mục tiêu cụ thể hơn. Một mục tiêu chi tiết sẽ dễ dàng hơn trong việc lập kế hoạch và hành động.

Doanh nghiệp cần thiết lập mục tiêu trong từng giai đoạn cụ thể

Xác định mục tiêu dài hạn

Mục tiêu dài hạn gắn liền với chiến lược tổng thể và tầm nhìn của doanh nghiệp, thường có thời gian thực hiện từ 5 đến 20 năm. Đây là những mục tiêu mang tính định hướng, quyết định sự tồn tại và phát triển của tổ chức.

• Xác định tầm nhìn tương lai: Bắt đầu bằng việc trả lời câu hỏi "Trong 10 năm nữa, doanh nghiệp của chúng ta sẽ ở đâu?". Hãy xác định vị thế, giá trị và những thành tựu lớn mà bạn muốn đạt được.
• Chia nhỏ mục tiêu dài hạn: Sau khi có tầm nhìn, hãy chia mục tiêu dài hạn thành các mục tiêu ngắn và trung hạn để đảm bảo tính khả thi. Việc này giúp bạn có một lộ trình rõ ràng, tránh cảm giác choáng ngợp trước những mục tiêu quá lớn.
• Ưu tiên các mục tiêu: Không phải tất cả các mục tiêu đều quan trọng như nhau. Hãy ưu tiên những mục tiêu chiến lược, cốt lõi, tập trung nguồn lực để hoàn thành chúng trước khi chuyển sang các mục tiêu khác.
• Theo dõi và điều chỉnh thường xuyên: Mặc dù là mục tiêu dài hạn, bạn vẫn cần theo dõi tiến độ định kỳ. Thị trường, đối thủ cạnh tranh và công nghệ luôn thay đổi, do đó việc điều chỉnh mục tiêu là cần thiết để đảm bảo tính phù hợp và khả thi.

Làm thế nào để quản trị mục tiêu kinh doanh hiệu quả?

Việc thiết lập mục tiêu chỉ là bước khởi đầu. Để đạt được thành công, doanh nghiệp cần có một quy trình quản trị mục tiêu hiệu quả, bao gồm việc theo dõi, đo lường và điều chỉnh liên tục. Dưới đây là các phương pháp và công cụ giúp bạn quản trị mục tiêu một cách chuyên nghiệp.

Mọi kế hoạch sẽ được thiết lập dựa vào mục tiêu kinh doanh

Sử dụng các phương pháp quản trị mục tiêu phổ biến

Mô hình KPI (Chỉ số hiệu suất chính): Đây là phương pháp phổ biến nhất, giúp định lượng và đo lường hiệu suất công việc. Với KPI, bạn có thể thiết lập các chỉ số cụ thể cho từng cá nhân, phòng ban, ví dụ như số lượng sản phẩm bán được, tỷ lệ chuyển đổi khách hàng, hoặc số lượng khách hàng mới. KPI giúp mọi người biết chính xác họ cần làm gì để đạt được mục tiêu chung.

Mô hình OKR (Mục tiêu và kết quả chính): OKR tập trung vào các mục tiêu tham vọng, mang tính thách thức và định hướng cho toàn bộ tổ chức. Mỗi OKR bao gồm một Mục tiêu (Objective) – điều bạn muốn đạt được, và một vài Kết quả chính (Key Results) – các chỉ số để đo lường mức độ đạt được mục tiêu đó. OKR giúp tạo ra sự liên kết và tập trung cao độ, thúc đẩy sự đổi mới trong doanh nghiệp.

Tích hợp công nghệ vào quản trị

Việc quản lý mục tiêu theo cách thủ công trên Excel hay giấy tờ rất dễ xảy ra sai sót và khó theo dõi. Hãy tận dụng các công cụ công nghệ để tự động hóa và trực quan hóa quy trình này.

• Sử dụng phần mềm quản lý mục tiêu: Các phần mềm chuyên dụng như 1Office (như tài liệu đã đề cập), Asana, Trello hay Basecamp có thể giúp bạn thiết lập, phân công, theo dõi tiến độ và đánh giá kết quả một cách trực quan thông qua các biểu đồ (Dashboard).
• Số hóa dữ liệu: Lưu trữ các tiêu chí đánh giá và kết quả công việc trên nền tảng số. Điều này không chỉ giúp quản lý dễ dàng tra cứu, mà còn liên kết dữ liệu trực tiếp với các bộ phận khác như phòng kế toán để tính lương thưởng, tạo ra một quy trình liền mạch và chính xác.

Đánh giá và điều chỉnh mục tiêu thường xuyên

Thị trường luôn thay đổi, do đó việc cố định mục tiêu ban đầu là không hiệu quả. Quản trị mục tiêu hiệu quả đòi hỏi sự linh hoạt.

• Tổ chức các buổi họp định kỳ: Hàng tuần hoặc hàng tháng, hãy tổ chức các buổi họp để xem xét tiến độ. Tại đây, mọi người có thể báo cáo kết quả, thảo luận về những khó khăn và đưa ra các giải pháp kịp thời.
• Dựa vào dữ liệu để ra quyết định: Dữ liệu từ các báo cáo trực quan sẽ giúp bạn nhận ra mục tiêu nào đang gặp vấn đề, mục tiêu nào cần điều chỉnh. Đừng ngần ngại thay đổi nếu chiến lược ban đầu không còn phù hợp.
• Tạo văn hóa phản hồi: Khuyến khích nhân viên và quản lý trao đổi cởi mở về tiến độ công việc. Điều này giúp mỗi người nhận được sự hỗ trợ cần thiết và cùng nhau vượt qua thách thức.

Thiết lập và quản trị mục tiêu kinh doanh không chỉ là một nhiệm vụ, mà là yếu tố then chốt quyết định sự thành bại của doanh nghiệp. Hy vọng bài viết từ TOPI đã giúp bạn có cái nhìn tổng quan về mục tiêu kinh doanh là gì, vì sao việc đặt ra mục tiêu lại quan trọng đến vậy, và cách thức thiết lập mục tiêu kinh doanh SMART một cách hiệu quả. Việc xác định rõ ràng phương hướng và hành động sẽ giúp doanh nghiệp của bạn phát triển bền vững và đạt được những thành tựu vượt trội