Đầu tư chứng khoán dài hạn tức là nhà đầu tư sẽ nắm giữ cổ phiếu trong thời gian dài trên 1 năm, thậm chí hàng thập kỷ. Vậy đâu là bí quyết để chiến lược này thành công và làm thế nào chọn được mã cổ phiếu tốt? TOPI sẽ có câu trả lời đến bạn.
I. Đầu tư chứng khoán dài hạn là gì?
Đầu tư chứng khoán dài hạn là các khoản đầu tư cổ phiếu, trái phiếu kéo dài trên 1 năm. Nhà đầu tư sẽ tìm kiếm những mã chứng khoán được cho là có tiềm năng tăng trưởng tốt và nắm giữ nó trong thời gian dài thay vì mua đi bán lại nhiều lần.
Theo đuổi chiến lược đầu tư dài hạn sẽ tốn ít thời gian hơn cho việc theo dõi các chỉ số và diễn biến giá hàng ngày cho dù thị trường ngắn hạn tăng hay giảm. Hình thức đầu tư này được cho là bền vững và thu về lợi nhuận cao, tuy nhiên nó cũng đòi hỏi nhà đầu tư cần phải kiên nhẫn và có kinh nghiệm lựa chọn cổ phiếu tốt cũng như lên chiến lược hiệu quả.
Huyền thoại đầu tư Warren Buffett có thể nói là đại diện của trường phái đầu tư dài hạn. Ông thường tìm kiếm những chứng khoán tiềm năng mà đang được thị trường định giá thấp hơn giá trị nội tại để nắm giữ trong thời gian dài.
Đầu tư chứng khoán dài hạn có thể đem về lợi nhuận lớn
Theo chuyên gia đầu tư, chúng ta chỉ nên mua những cổ phiếu mà chúng ta thực sự muốn giữ, chính vì thế mà có nhiều nhà đầu tư sẽ trung thành với một vài mã cổ phiếu, trái phiếu, nắm giữ nó từ 3 đến 10 năm, thậm chí cả đời.
Lợi nhuận thu được từ đầu tư dài hạn có thể do bán đi thu chênh lệch hoặc nhận cổ tức thường niên. Những nhà đầu tư dài hạn cũng có thể trở thành cổ đông chiến lược, một phần quan trọng của công ty.
II. Lợi ích và rủi ro khi đầu tư chứng khoán dài hạn
Những ưu điểm dễ nhận thấy của hình thức đầu tư dài hạn là nhà đầu tư sẽ bảo toàn được số vốn và lợi nhuận, thay vì mua đi bán lại nhiều lần thì nhà đầu tư sẽ kiên nhẫn chờ đợi, chọn thời điểm chốt bán khi cổ phiếu ở mức giá cao.
Có những công ty lúc mới phát hành cổ phiếu có giá rất thấp nhưng khi phân tích chiến lược kinh doanh, đặc điểm ngành và đội ngũ lãnh đạo sẽ thấy tiềm năng tăng trưởng trong tương lai và có hy vọng cổ phiếu sẽ tăng giá gấp nhiều lần.
Khi đã xác định nắm giữ cổ phiếu trong dài hạn thì nhà đầu tư ít bị tâm lý đám đông hơn nên tránh được nhiều rủi ro trong giao dịch.
Cần kiên nhẫn khi nắm giữ cổ phiếu dài hạn
Mặt khác, khi nắm giữ cổ phiếu trong thời gian dài, số lượng giao dịch ít nên giảm thiểu được chi phí khi giao dịch.
Tuy nhiên khi đầu tư dài hạn, nhà đầu tư sẽ phải đối mặt với một số rủi ro như:
Thị trường biến động liên tục nên trong ngắn hạn, giá có thể lên xuống thất thường, cần phải có kinh nghiệm nhận biết lúc nào nên cắt lỗ, khi nào đó chỉ là dấu hiệu ngắn hạn.
Nhà đầu tư cần kiên nhẫn và hiểu được hình thức đầu tư này sẽ chậm thu hồi vốn bởi các công ty cũng cần nhiều thời gian mới phát triển và khẳng định được mình.
III. Nên đầu tư chứng khoán dài hạn hay ngắn hạn?
Đây là thắc mắc của nhiều nhà đầu tư mới bởi hầu hết những ai đã từng có kinh nghiệm về đầu tư chứng khoán đều hiểu được hình thức đầu tư ngắn hạn hay dài hạn đều có ưu và nhược điểm riêng.
Đầu tư dài hạn an toàn, bền vững nhưng chậm thu hồi vốn, đầu tư ngắn hạn sẽ nhanh thu hồi vốn nhưng lại mất nhiều công sức theo dõi thị trường, giao dịch, chịu nhiều thuế phí… Đầu tư dài hạn đòi hỏi kỹ năng phân tích tìm kiếm cổ phiếu tiềm năng và lòng kiên nhẫn trong khi đầu tư ngắn hạn đòi hỏi phải nhanh nhạy, nắm bắt tốt thị trường.
Để hạn chế rủi ro ở mức thấp nhất, trong danh mục đầu tư sẽ phải kết hợp cả mã chứng khoán đầu tư dài hạn và ngắn hạn, cả cổ phiếu và trái phiếu, kết hợp đầu tư cổ phiếu của nhiều ngành.
Phân bổ tỷ lệ vốn đầu tư dài hạn theo sở trường và sở thích của mình
Như vậy, tùy theo sở trường cũng như khẩu vị rủi ro, thích lướt sóng hay thích đầu tư vào giá trị nội tại mà nhà đầu tư sẽ quyết định nên phân bổ bao nhiêu % vốn cho đầu tư dài hạn và bao nhiêu % cho các mã cổ phiếu ngắn hạn.
Với người ưa mạo hiểm, thích lướt sóng và giao dịch thường xuyên có thể chọn tỷ lệ 50 - 50 hoặc 40 - 60 cho dài hạn và ngắn hạn, còn người chuộng đầu tư dài hạn có thể chọn ngược lại là 60 - 40 hoặc 70 - 30.
IV. Các chiến lược thường sử dụng trong đầu tư chứng khoán dài hạn
Chiến lược đầu tư giá trị
Chiến lược đầu tư vào giá trị rất phù hợp để đánh giá mức độ chính xác trong việc định giá so với thị trường của các doanh nghiệp. Vào giai đoạn thị trường phục hồi sau suy thoái, phương pháp định giá dựa theo giá trị tài sản thuần (NAV) sẽ phù hợp. Còn đối với các giai đoạn kinh tế đang tăng trưởng mạnh mẽ, thì phương pháp định giá dựa vào so sánh hệ số tương đối (P/E, EV/EBIT) hay theo chiết khấu dòng tiền (DCF) sẽ hữu hiệu hơn.
Chiến lược đầu tư tăng trưởng
Đối với chiến lược này, nhà đầu tư sẽ tập trung tìm kiếm các doanh nghiệp về sinh học, công nghệ hay fintech có tiềm năng cực lớn để được hưởng lợi nhuận từ chênh lệch giá bán cao trong tương lai khi các doanh nghiệp này tăng trưởng.
Tuy nhiên, chiến lược này đòi hỏi sự cẩn trọng bởi các doanh nghiệp có thể bị định giá cao hơn giá trị thực tế do bị ảnh hưởng bởi tâm lý đám đông. Nếu một đám đông kéo nhau đi mua cổ phiếu của một doanh nghiệp thì xác suất lợi nhuận của doanh nghiệp đó rất thấp. Chính vì thế, nhà đầu tư cần xem xét và đánh giá cẩn thận để tránh rủi ro khi đầu tư theo tâm lý đám đông.
Đầu tư dài hạn theo chiến lược tăng trưởng cần sự tỉnh táo
Chiến lược đầu tư cổ tức
Nhiều nhà đầu tư không đánh giá cao chiến lược này trong ngắn hạn bởi cổ tức không đủ hấp dẫn so với việc tập trung vào hưởng phần lợi nhuận từ chênh lệch mua và bán. Nhưng nếu xét về dài hạn, một mã chứng khoán tốt sẽ có cổ tức tương đối hấp dẫn, thậm chí còn có thể cao hơn cả lãi suất tiền gửi ngân hàng.
V. Bí quyết đầu tư chứng khoán dài hạn tối ưu
Theo kinh nghiệm thành công được chia sẻ bởi những chuyên gia đầu tư dài hạn thì nhà đầu tư nên lưu ý những điều sau:
Chọn chứng khoán tốt đến từ công ty uy tín
Đây là điều quan trọng nhất quyết định bạn có thể nắm giữ chứng khoán trong thời gian dài hay không. Khi chọn một công ty uy tín để đầu tư, bạn cần tìm hiểu thật kỹ về các thông tin như thương hiệu sản phẩm có uy tín không, có được đối tác và khách hàng tin tưởng không, mô hình kinh doanh thế nào, đội ngũ quản lý, lãnh đạo có tốt không, những ai là thành viên hội đồng quản trị…
Tất cả những điều này ảnh hưởng trực tiếp đến việc công ty đó có tiềm năng phát triển trong tương lai không, nếu công ty phát triển tốt thì cổ phiếu sẽ tăng giá.
Chọn thời điểm thích hợp để mua vào
Thời điểm giao dịch rất quan trọng và ảnh hưởng lớn đến lợi nhuận của cả quá trình đầu tư. Bạn cần nắm được khoảng thời gian thích hợp để mua vào khi giá chứng khoán trên thị trường rẻ hơn giá trị thực của nó. Có 2 thời điểm thích hợp giúp bạn có thể sở hữu cổ phiếu với giá thấp là khi công ty mới gia nhập, thị trường chưa kịp nhận ra giá trị thực và tiềm năng phát triển của công ty, hai là lúc thị trường suy thoái, giá giảm sâu.
Cả hai thời điểm này đều có tính mạo hiểm, thế nhưng nếu biết phân tích và sẵn sàng chịu rủi ro thì bạn sẽ có cơ hội gặt hái “quả ngọt” sau này.
Hãy chọn cổ phiếu của công ty uy tín để nắm giữ lâu dài
Theo dõi những biến động trên thị trường
Mặc dù khi xác định nắm giữ cổ phiếu dài hạn, bạn ít phải quan tâm đến những biến động nhỏ trên thị trường nhưng vẫn phải bám sát, cập nhật thông tin về thị trường, doanh nghiệp, nền kinh tế vĩ mô để có thể tìm được những mã cổ phiếu, trái phiếu đang bị thị trường định giá thấp để chớp cơ hội nắm giữ, đầu tư. Thay vì tập trung vào tiểu tiết thì bạn cần nhìn tình hình tổng thể để quyết định mua hay bán hay nắm giữ cổ phiếu.
Học hỏi kinh nghiệm từ những nhà đầu tư khác
Để đầu tư đạt hiệu quả cao thì các nhà đầu tư cá nhân cần phải không ngừng tìm tòi học hỏi, trau dồi nhiều kiến thức từ nhiều nguồn để tích lũy được kinh nghiệm tối ưu hoá lợi nhuận và giảm tối thiểu rủi ro.
Kỹ năng phân tích và quản lý rủi ro
Hãy thực hành phân tích kỹ thuật, phân tích thị trường và phân tích rủi ro thật nhiều bởi những kỹ năng này không hề đơn giản. Chỉ học lý thuyết là không đủ, bạn cần vận dụng để phân tích và kiểm nghiệm từ thực tế, từ đó rút ra kiến thức của riêng mình.
Trau dồi kỹ năng phân tích và học hỏi kinh nghiệm từ nhà đầu tư khác
Kiên nhẫn và có chính kiến
Nhà đầu tư thiếu kiên nhẫn và chỉ chạy theo tâm lý đám đông thì bạn không thích hợp cho phương thức đầu tư này. Tâm lý vững vàng không chạy theo đám đông, một cái đầu lạnh khi phân tích thị trường sẽ giúp bạn dễ dàng nhận biết các bẫy chứng khoán để có thể điều chỉnh chiến lược hợp lý.
VI. Cách chọn mã chứng khoán đầu tư dài hạn
Lựa chọn cổ phiếu theo giá đóng cửa điều chỉnh
Giá đóng cửa điều chỉnh là giá đã tính đến ảnh hưởng của việc chia cổ tức bằng tiền mặt, chia tách và thưởng cổ phiếu. Giá này khác với giá chính thức của cổ phiếu trên bảng điện chỉ dùng để giao dịch.
Nhà đầu tư cần kết hợp thêm một số tiêu chí để lọc bớt cổ phiếu: Ngành nghề kinh doanh nào ít hoặc không còn tiềm năng phát triển, sự thay đổi lớn về cổ đông, HĐQT, ban điều hành…
Chọn lọc mã chứng khoán đầu tư dài hạn theo các tiêu chí
Loại bỏ những cổ phiếu có độ rủi ro cao
Nếu khi tính toán, mã chứng khoán nào có tỷ suất sinh lợi trung bình hàng năm không chắc chắn, không như kỳ vọng thì có thể loại bỏ khỏi danh mục xem xét đầu tư.
Lên danh mục đầu tư
Sau khi đã loại bỏ bớt những mã cổ phiếu rủi ro cao, nhà đầu tư chuyên nghiệp có thể sử dụng phần mềm chạy công thức để tạo ra những danh mục cổ phiếu tối ưu, đạt tỉ suất lợi nhuận kỳ vọng với độ rủi ro thấp nhất.
Đối với các nhà đầu tư nghiệp dư thì chỉ cần chọn từ 5 đến 10 cổ phiếu khả quan nhất từ danh sách cuối cùng và mua về với tỉ lệ bằng nhau thì danh mục đầu tư đó sẽ có tỉ suất lợi nhuận kỳ vọng cao, rủi ro thấp.
VII. Các khoản phí và thuế khi đầu tư dài hạn
Để dự tính lợi nhuận thu về, nhà đầu tư cần nắm được các loại thuế, phí cần phải trả khi đầu tư cổ phiếu. Bao gồm các loại sau:
- Phí giao dịch phải trả khi mua – bán cổ phiếu
- Thuế thu nhập phải đóng khi bán cổ phiếu
- Phí lưu ký chứng khoán
- Thuế thu nhập khi được nhận cổ tức tiền mặt
- Một số loại phí giao dịch chứng khoán khác như phí chuyển tiền sở hữu, phí tư vấn, phí nạp tiền, phí rút tiền, phí chuyển khoản chứng khoán, phí cấp lại giấy chứng nhận sở hữu chứng khoán, phí phong tỏa chứng khoán, phí mở tài khoản chứng khoán, phí xác nhận số dư tài khoản…
Tùy từng sàn giao dịch và từng công ty chứng khoán mà sẽ có các loại phí khác nhau, tỷ lệ thu khác nhau.
Nếu đầu tư dài hạn thì bạn sẽ đỡ được rất nhiều khoản phí như:
- Do ít giao dịch nên sẽ không phải chịu phí giao dịch.
- Chỉ phải trả thuế khi bán cổ phiếu thu lợi nhuận về
- Nếu tự mình phân tích và tìm kiếm cổ phiếu, có thể bạn sẽ đỡ được khoản phí tư vấn…
Đầu tư dài hạn có thể tiết kiệm được một số khoản thuế, phí
VIII. TOP 10 mã cổ phiếu đầu tư dài hạn tiềm năng
Sau đây là 10 mã cổ phiếu được giới đầu tư chứng khoán đánh giá cao về tiềm năng tăng trưởng và đáng để nắm giữ, đầu tư dài hạn. TOPI tổng hợp lại để các bạn tham khảo.
1. VIC - Cổ phiếu Tập đoàn Vingroup
Giá hiện tại: 54.100 VNĐ
Vốn hóa thị trường: 207.859 tỷ đồng
P/E: 24,89
P/B: 1,54
Tập đoàn Vingroup tham gia vào nhiều lĩnh vực, từ xây dựng, y tế, bán lẻ, giáo dục… và luôn được đánh giá cao về chất lượng và uy tín, khẳng định thương hiệu ở mọi ngành nghề. Chính vì thế VIC luôn là một trong các cổ phiếu nằm trong danh mục nắm giữ dài hạn của nhiều nhà đầu tư.
2. HPG - Cổ phiếu Tập đoàn Hòa Phát
Giá hiện tại: 21.4500 VND
Vốn hóa thị trường: 124.727 tỷ đồng
P/E: 14,74
Kể từ khi niêm yết năm 2007 đến nay, HPG luôn được đánh giá tốt về tiềm năng tăng trưởng khi Tập đoàn Hòa Phát liên tiếp thành công trong các lĩnh vực như sản xuất hàng nội thất, chế biến gỗ, sản xuất và mua bán kim loại, kim loại màu, kinh doanh bất động sản…
3. VJC - Cổ phiếu VietJet Air
Giá hiện tại: 102.300 VND
Vốn hóa thị trường: 55.352 tỷ đồng
P/E: -25,49
P/B: 3,89
Hãng hàng không giá rẻ tư nhân đầu tiên ở Việt Nam dù trải qua mùa đại dịch với những khó khăn nhưng vẫn giữ vững vị thế và giá trị trên sản chứng khoán cho thấy sự tin tưởng của nhà đầu tư vào nội lực của doanh nghiệp này và hy vọng vào tiềm năng tăng trưởng mạnh mẽ khi dịch bệnh được đẩy lùi, Nhà nước có nhiều chính sách khuyến khích du lịch.
Tham khảo các mã chứng khoán tốt được đánh giá cao về dài hạn
4. FPT - Cổ phiếu Công ty CP FPT
Giá hiện tại: 80.200 VND
Vốn hóa thị trường: 88.091 tỷ đồng
P/E: 16,59
P/B: 3,47
FPT là công ty công nghệ với 3 mảng chính là phát triển phần mềm, dịch vụ CNTT, dịch vụ viễn thông, nội dung số, giáo dục. Đây là mảng luôn được các nhà đầu tư dài hạn quan tâm và FPT đã chứng minh được phong độ ổn định của tập đoàn công nghệ hàng đầu Việt Nam.
5. VPB – Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng
Giá hiện tại: 20.800 VND
Vốn hóa thị trường: 140.305 tỷ đồng
P/E: 7,72
P/B: 1,36
Ngân hàng VPbank luôn nằm trong danh sách được kỳ vọng cao, nằm trong top đầu về vốn hóa và khả năng sinh lời trong ngành ngân hàng. Các bạn có thể theo dõi những thông tin cụ thể về mã VPB tại app TOPI - chuyên mục chứng khoán.
6. PVT – Tổng Công ty cổ phần Vận tải Dầu khí
Giá hiện tại: 21.800 VND
Vốn hóa thị trường: 6.909 tỷ đồng
P/E: 8,06
P/B: 0,86
PVT đang sở hữu đội tàu dầu khí lớn nhất Việt Nam và giữ vị thế dẫn đầu với 100% thị phần vận tải dầu thô và khí LPG nội địa, 30% thị phần vận tải xăng dầu thành phẩm.
7. GAS – Tổng Công ty Khí Việt Nam
Giá hiện tại: 101.400 VND
Vốn hóa thị trường: 194.265 tỷ đồng
P/E: 13,13
P/B: 3,18
Đây là thành viên thuộc Tập đoàn Dầu Khí Quốc gia Việt Nam, hoạt động trong lĩnh vực thu gom, vận chuyển,chế biến, lưu trữ, xuất khẩu, nhập khẩu, kinh doanh khí và các sản phẩm khí và được nhận định là có tiềm năng phát triển cao khi ngành năng lượng đang ngày một quan trọng.
Cổ phiếu ngành năng lượng luôn nằm trong danh mục đầu tư lâu dài
8. DXG – CTCP Tập đoàn Đất Xanh
Giá hiện tại: 13.200 VND
Vốn hóa thị trường: 7,991 tỷ đồng
P/E: 53,7
P/B: 0,57
Tập đoàn Đất Xanh chuyên về đầu tư và phát triển các dự án bất động sản, căn phòng cho thuê, khách sạn, trung tâm thương mại, đầu tư tài chính, môi giới chứng khoán…
9. VGC – Tổng Công ty Viglacera
Giá hiện tại: 34.900 VND
Vốn hóa thị trường: 15.692 tỷ đồng
P/E: 9,08
P/B: 1,73
VGC là doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh, nhập khẩu vật liệu xây dựng, sở hữu nhiều triển vọng tăng trưởng tích cực nên nhà đầu tư có thể xem xét.
10. VNM - Công ty sữa Việt Nam (Vinamilk)
Giá hiện tại: 74.600 VND
Vốn hóa thị trường: 155.283 tỷ đồng
P/E: 18,23
P/B: 4,73
Vinamilk không chỉ sản xuất và kinh doanh các sản phẩm từ sữa, các loại thực phẩm, đồ uống mà còn lấn sân sang các lĩnh vực như kinh doanh nhà, môi giới cho thuê bất động sản, vận tải hàng hóa… Mặc dù cạnh tranh khốc liệt nhưng thương hiệu Vinamilk vẫn giữ vững vị thế và được đánh giá cao.
Các bạn có thể tải app TOPI về điện thoại để theo dõi tình hình giá cổ phiếu, tin tức, báo cáo tài chính và những thông tin, nhận định từ chuyên gia để điều chỉnh và tối ưu kế hoạch đầu tư.
Để đầu tư chứng khoán dài hạn đạt hiệu quả cao và sinh lời tối ưu, ngoài nắm vững lý thuyết và không ngừng học hỏi thì các nhà đầu tư cá nhân cần thực hành giao dịch với những cổ phiếu ngắn và trung hạn cũng như tham khảo thêm phương pháp từ những nhà đầu tư khác.