Cách kiếm tiền từ cổ phiếu trên thị trường chứng khoán

Thị trường chứng khoán luôn là một nơi đầu tư hấp dẫn với nhiều cơ hội tăng trưởng tài chính bứt phá. Tuy nhiên, để thành công trên con đường này không hề dễ dàng. Dưới đây là một số chiến lược và nguyên tắc cơ bản để kiếm tiền từ thị trường chứng khoán, cùng với các nguyên nhân mà nhà đầu tư thường gặp phải khiến họ thất bại.

I. Cách kiếm tiền từ cổ phiếu - Chiến lược đầu tư của chuyên gia

1. Chiến lược mua và nắm giữ

Đây là một trong những cách phổ biến nhất để nhà đầu tư có thể tạo thu nhập từ thị trường chứng khoán. Hãy mua những cổ phiếu mà bạn tin rằng công ty phát hành ra nó sẽ hoạt động tốt trong dài hạn, sau đó giữ chúng trong nhiều năm tới. Lợi nhuận đến từ việc giá cổ phiếu tăng theo thời gian và cổ tức được trả cho cổ đông.

Nguyên tắc cơ bản của chiến lược nắm giữ dài hạn này là nhà đầu tư cần phải tìm hiểu kỹ về các doanh nghiệp tiềm năng và mua cổ phiếu của họ với tư duy dài hạn. 

Hiệu quả đầu tư đến khi bạn giữ cổ phiếu trong thời gian đủ dài

Để thành công với phương pháp này, nhà đầu tư phải chọn các công ty có nền tảng kinh doanh vững chắc, tiềm năng tăng trưởng cao. Bắt đầu từ nghiên cứu cơ bản về các yếu tố như: Doanh thu, lợi nhuận, cạnh tranh, và triển vọng của doanh nghiệp trong tương lai. Sau đó, họ nắm giữ cổ phiếu trong thời gian dài (ít nhất là một vài năm) để tận dụng lợi ích của việc đầu tư dài hạn.

Nhiều nhà đầu tư không kiếm được lợi nhuận chỉ vì họ không đủ kiên nhẫn, thường ra vào thị trường chứng khoán vào những thời điểm tồi tệ và bỏ lỡ lợi nhuận hàng năm. Kiếm tiền từ đầu tư cổ phiếu không xảy ra qua đêm. Một số người giao dịch trong ngày và họ cố gắng kiếm lợi nhuận nhanh chóng, nhưng thực chất, giao dịch trong ngày đi kèm với nhiều rủi ro hơn là đầu tư dài hạn.

2. Tái đầu tư cổ tức để tăng trưởng nhanh tài sản nắm giữ

Tái đầu tư cổ tức là một chiến lược khá hiệu quả để gia tăng tài sản của bạn. Số tiền đầu tư ban đầu của bạn có thể sẽ nhỏ, cổ tức nhận được có vẻ không đáng kể, thế nhưng nếu đưa chúng vào chu trình tái đầu tư, bạn sẽ gia tăng vốn của mình lên nhanh chóng và nhận lợi ích gấp bội trong tương lai.

Thay vì nhận cổ tức bằng tiền mặt, nhà đầu tư có thể sử dụng cổ tức để mua thêm cổ phiếu của công ty, giúp gia tăng số lượng cổ phiếu sở hữu. Hình thức tài đầu tư này sẽ giúp tăng trưởng vốn đầu tư ban đầu một cách nhanh chóng, đặc biệt, nếu cổ phiếu có xu hướng tăng giá trị thì lợi nhuận nhận được trong tương lai sẽ tăng lên đáng kể.

Tạo chu trình tái đầu tư để gia tăng tài sản

Lãi kép tăng cường - đây là lý do nhiều cố vấn tài chính thường khuyến nghị nhà đầu tư nên tái đầu tư cổ tức thay vì chi tiêu khi họ nhận được khoản thanh toán.

Ngoài ra, nhà đầu tư cũng có thể sử dụng cổ tức hoặc lợi nhuận thu được từ đầu tư cổ phiếu để tìm kiếm một cơ hội mới như: Mua một cổ phiếu khác, đầu tư sang một lĩnh vực khác.

3. Chọn thời điểm ra - vào thị trường hợp lý, tối ưu

Chọn thời điểm mua vào và bán ra cổ phiếu là một yếu tố vô cùng quan trọng. Dù chúng ta có nghiên cứu, lựa chọn cổ phiếu tốt đến mức nào, thế nhưng nếu vào sai thời điểm cũng sẽ để lại nhiều hậu quả, thậm chí thua lỗ.

Để xác định xu hướng thị trường chung, nhà đầu tư thường dựa vào các chỉ số Index, tuy nhiên, chỉ số này không đại diện cho sự vận động giá của các cổ phiếu trên thị trường mà chủ yếu bị các cổ phiếu có vốn hóa lớn chi phối.

Để có cái nhìn toàn diện, nhà đầu tư cần xem xét cụ thể trạng thái của cổ phiếu và sử dụng song song cả phân tích kỹ thuật và phân tích cơ bản để đánh giá thị trường và dự đoán xu hướng giá cổ phiếu nhằm cố gắng mua vào ở điểm giá thấp nhất và bán ra khi giá đang ở điểm cao nhất của xu hướng để tối đa hóa lợi nhuận.

Xem xét trạng thái thị trường để xác định điểm ra - vào hợp lý

Có 3 yếu tố giúp xác định trạng thái của thị trường là: Dòng tiền, mức độ lan tỏa và quán tính giá. 

Trong một xu hướng tăng, nếu đường cầu cắt xuống đường cung ở chỉ báo xác suất đầu tư ngắn hạn và đà lan tỏa nằm dưới đường trung bình 10 phiên thì đây là cảnh báo rủi ro thị trường đang trong vùng đỉnh, đồng thời quán tính tăng của chỉ số đang chững lại hoặc có dấu hiệu suy yếu, có khả năng cao sẽ đảo chiều, nhà đầu tư nên cân nhắc hạ tỷ trọng nắm giữ hoặc hạn chế sử dụng đòn bẩy tài chính.

Trong xu hướng giảm, nếu đường cầu cắt lên đường cung ở chỉ báo xác suất đầu tư ngắn hạn và đà lan tỏa vượt qua đường trung bình 10 phiên, đây là dấu hiệu cho thấy thị trường đang trong vùng đáy, đà suy yếu giảm và có dấu hiệu hồi phục trở lại. Nhà đầu tư có thể cân nhắc mua vào những cổ phiếu tiềm năng nhất.

4. Đa dạng hóa danh mục đầu tư để phân tán rủi ro

Đa dạng hóa là một trong những nguyên tắc quan trọng nhất mà bất kỳ nhà đầu tư nào cũng không nên bỏ qua. Thay vì đặt cược hết số vốn vào một cổ phiếu hoặc một ngành công nghiệp cụ thể, nhà đầu tư nên phân bổ vốn của mình vào nhiều loại cổ phiếu khác nhau giúp giảm thiểu rủi ro trong trường hợp một công ty hoặc một ngành gặp biến động tiêu cực và cũng đem lại cơ hội gia tăng lợi nhuận khi một ngành nghề có thời cơ phát triển tốt.

Danh mục đầu tư tốt nhất là danh mục được tối ưu về cả số lượng và chủng loại chứng khoán, có lợi nhuận kỳ vọng cao nhất.

Tuy nhiên, việc đa dạng hóa danh mục đầu tư còn tùy thuộc vào khả năng tài chính của nhà đầu tư. Nếu tài chính hạn chế, nhà đầu tư nên tập trung vào một vài loại chứng khoán để giúp quay vòng vốn linh hoạt hơn.

5. Kỹ thuật và chiến lược quản lý rủi ro

Kỹ thuật phân tích thị trường và thiết lập chiến lược quản lý rủi ro là hai yếu tố quan trọng giúp nhà đầu tư đạt được thành công trên thị trường chứng khoán. 

Phân tích kỹ thuật sử dụng các công cụ như biểu đồ và các chỉ báo kỹ thuật để dự đoán xu hướng giá cổ phiếu. Trong khi đó, chiến lược quản lý rủi ro giúp nhà đầu tư xác định và kiểm soát các rủi ro tiềm ẩn, như thiết lập stop-loss để giảm thiểu tổn thất khi thị trường đi ngược lại dự đoán của họ.

Khi đầu tư chứng khoán, bạn sẽ phải đối mặt với rủi ro hệ thống (rủi ro thị trường, ảnh hưởng đến tất cả các ngành) và rủi ro phi hệ thống (rủi ro về truyền thông, pháp lý, kiểm toán, lỗi thời…). Bất cứ khoản đầu tư nào cũng có rủi ro, thế nhưng, khi nghiên cứu kỹ thị trường, chọn cổ phiếu phù hợp với khẩu vị rủi ro của mình và có chiến lược giao dịch hợp lý sẽ giúp bạn giảm thiểu rủi ro, tránh được thua lỗ.

6. Tránh tâm lý đám đông, bầy đàn

Trong thị trường chứng khoán, tâm lý đám đông có thể làm mất đi tính độc lập của nhà đầu tư và dẫn đến quyết định đầu tư không chính xác. Thay vì bị ảnh hưởng bởi ý kiến ​​phổ biến hoặc các tin tức, nhà đầu tư nên dựa vào dữ liệu và phân tích độc lập để đưa ra quyết định đầu tư.

Cần có chiến lược của riêng mình thay vì chạy theo đám đông

Theo Gustave Le Bon (nhà tâm lý học đại tài người Pháp), những đám đông luôn chịu tác động trong vô thức, họ xử sự như người nguyên thuỷ, hành động theo bản năng, thiếu đi khả năng suy nghĩ, suy luận. Trong lĩnh vực chứng khoán, tâm lý bầy đàn là chất kích thích khiến thị trường có thể lập đỉnh mới hoặc sụp đổ.

Một đợt điều chỉnh của thị trường có thể đến từ sự kiện tạo ra sợ hãi hoặc hưng phấn khiến nhà đầu tư liên tục bán tháo hoặc liên tục mua vào bằng mọi giá. Bởi vậy, nhà đầu tư không nên mua bán cổ phiếu theo xu hướng đám đông, cần giữ vững lập trường và quyết định đầu tư dựa trên phân tích và nghiên cứu.

7. Đặt mục tiêu khả thi, có thể đạt được

Đặt mục tiêu cụ thể và đo lường tiến độ của chúng giúp nhà đầu tư theo dõi và điều chỉnh chiến lược đầu tư của mình một cách hiệu quả. Mục tiêu cần phải cụ thể, có thể đo lường và có thể đạt được để giúp nhà đầu tư tập trung vào những gì quan trọng và đạt được kết quả một cách có ý nghĩa.

Bởi vậy, hãy xác định mục tiêu đầu tư rõ ràng và cụ thể, thường xuyên theo dõi và điều chỉnh mục tiêu phù hợp với biến động thị trường và tình hình tài chính trong thời điểm hiện tại.

II. 6 nguyên nhân khiến nhà đầu tư chứng khoán thất bại

Sau đây là những sai lầm kinh điển khiến nhà đầu tư dễ gặp thất bại, không kiếm được tiền từ đầu tư chứng khoán.

1. Quá kỳ vọng và chờ đợi giá cổ phiếu tăng

Một trong những lỗi phổ biến nhất mà nhà đầu tư mới thường mắc phải là chờ đợi giá cổ phiếu tăng, đợi đến khi thị trường an toán rồi mới quyết định mua vào. Thông thường, thị trường giảm điểm trong vài ngày liên tiếp hoặc trong một thời gian sẽ khiến nhà đầu tư cảm thấy lo sợ, bởi vậy họ chờ giá tăng lên, đem lại cảm giác an toàn mới bắt đầu mua vào.

Trên thực tế, sai lầm này sẽ khiến nhà đầu tư bỏ lỡ các cơ hội mua vào ở mức giá thấp hơn và bỏ lỡ những cơ hội đầu tư tốt nhất.

Bạn có thể bỏ lỡ cơ hội nếu chỉ chờ đợi giá tăng

Đối với người bán, họ thường kỳ vọng bán với giá tốt hơn, do đó sẽ chờ đợi giá tăng cao hơn nữa rồi mới bán. Điều này có thể khiến nhà đầu tư lỡ mất cơ hội chốt lời tối ưu nếu thị trường bất ngờ quay đầu giảm điểm.

2. Đợi giá cổ phiếu giảm thấp như mong muốn

Ngược lại, khi thấy một cổ phiếu giảm giá, nhà đầu tư có thể chờ đợi giá cổ phiếu tiếp tục giảm sâu hơn trong một vài ngày tới trước khi mua vào, với hy vọng có thể “bắt đáy”, mua vào ở mức giá thấp nhất.

Tuy nhiên, thực tế là giá có thể không giảm như mong đợi hoặc thậm chí tăng lên, khiến họ bỏ lỡ cơ hội mua vào với giá tốt nhất. Điều gì thúc đẩy hành vi này? Đó có thể là sự sợ hãi hoặc lòng tham, nhà đầu tư lo lắng cổ phiếu sẽ tiếp tục giảm và chờ đợi hoặc tham lam kỳ vọng giá sẽ giảm như mức mong muốn và tốt hơn nhiều so với giá hôm nay.

3. Thường xuyên mua vào - bán ra

Một lỗi phổ biến khác là thói quen bán cổ phiếu thường xuyên mà không có lý do chính đáng. Có những nhà đầu tư dễ bị hoảng loạn khi thị trường có biến động, và họ có thể bán ra vội vàng khi giá cổ phiếu giảm mà không có lý do cụ thể, dẫn đến mất lợi nhuận hoặc thậm chí là thiệt hại.

Một lý do khác là nhà đầu tư đã qua cơn phấn khích, chán cổ phiếu đó hoặc bị ảnh hưởng bởi tâm lý thị trường và muốn bán. Bạn cần hiểu rằng đầu tư thông minh thực sự có thể nhàm chán. Những nhà đầu tư giỏi nhất sẽ nắm giữ cổ phiếu của họ trong nhiều năm để kiếm được lợi nhuận gộp. Đầu tư không phải một trò chơi nhanh chóng, trái ngọt chỉ đến khi bạn chờ đợi, không phải liên tục giao dịch vào và ra khỏi thị trường.

Thường xuyên mua bán sẽ khiến bạn phải trả nhiều chi phí, thuế

Thói quen bán cổ phiếu thường xuyên mà không có lý do chính đáng có thể làm tăng cao chi phí giao dịch, từ đó ảnh hưởng đến lợi nhuận thu về. 

4. Không nghiên cứu kỹ thị trường

Thiếu kiến thức và nghiên cứu cẩn thận về thị trường và các doanh nghiệp có thể dẫn đến quyết định đầu tư không chính xác. Những nhà đầu tư này có thể mua vào hoặc bán ra cổ phiếu dựa trên thông tin không chính xác hoặc không đầy đủ, làm mất đi cơ hội lợi nhuận.

Ngoài ra, việc đầu tư vào cổ phiếu mà không tìm hiểu kỹ về công ty và thị trường dễ dẫn đến nguy cơ đầu tư vào công ty rủi ro, thua lỗ.

5. Để cảm xúc quyết định giao dịch

Quyết định đầu tư dựa trên cảm xúc thay vì dữ liệu và phân tích có thể dẫn đến các quyết định không chính xác và thiệt hại tài chính. Khi nhà đầu tư trở nên hoảng loạn hoặc tham lam, họ có thể đưa ra các quyết định dựa trên cảm xúc, thay vì dựa trên thông tin chính xác và tính toán.

Đừng để cảm xúc chi phối quyết định của bạn

Quyết định mua bán cổ phiếu dựa trên cảm xúc như sợ hãi, tham lam có thể dẫn đến tình trạng mất khả năng kiểm soát và dẫn đến quyết định sai lầm, gây ra hậu quả tiêu cực. Do đó, nhà đầu tư cần thận trọng, phân tích thông tin và tránh để cảm xúc chi phối quyết định khi giao dịch.

6. Thiếu đa dạng hóa trong danh mục đầu tư

Cuối cùng, một nguyên nhân chính khiến nhà đầu tư thất bại là thiếu đa dạng hóa khi lên danh mục đầu tư của họ. Đầu tư quá mức vào một loại cổ phiếu hoặc một ngành cụ thể có thể tăng rủi ro và làm suy giảm lợi nhuận khi thị trường biến động.

Kiếm tiền từ thị trường chứng khoán là khả thi nhưng cần có kiến thức, kỹ năng và chiến lược đầu tư phù hợp và sự kiên nhẫn. Nhà đầu tư cần trang bị đầy đủ kiến thức, quản lý rủi ro, tuân thủ các nguyên tắc và tránh mắc phải những sai lầm phổ biến để thành công trên thị trường, tạo ra cơ hội tài chính bền vững.