Kể Chuyện Đầu Tư Tuổi 20 – Cú Ngã Ngựa Và Những Bài Học Quý Giá Đầu Tiên Trong Đời
Em là một nhà đầu tư mới có 2 năm kinh nghiệm nên em không dám dạy ai kiến thức gì ở trên này, nhưng em rất mong được chia sẻ quá trình 2 năm dài nhất cuộc đời em từ trước tới giờ, nhưng cũng có lẽ là 2 năm mà em đã học được nhiều thứ nhất.
Em sinh năm 1999, mới 23 tuổi nhưng khác với hầu hết bạn bè, em đã học đến năm thứ 3 chương trình tiến sĩ ở Mỹ chuyên ngành sinh học. Với chí tiến thủ, suy nghĩ cầu toàn cộng với định hướng sớm từ gia đình, em bỏ học cấp 3 để bắt đầu đại học ở Mỹ từ năm 16 tuổi với học bổng hơn 300 triệu/ năm. Em tốt nghiệp 2 chuyên ngành trong vòng 3.5 năm với bảng điểm gần tuyệt đối, đóng góp vào 2 bài xuất bản tạp chí khoa học và được nhận vào chương trình đào tạo tiến sĩ với học bổng và chu cấp toàn phần lên tới gần 1.5 tỷ/ năm. Đối với bản thân em của lúc đó, mọi thứ đều là màu hồng bởi mọi việc em làm đều thành công.
Năm 2020 mang lại rất nhiều thay đổi lớn cho cả thế giới, và đối với em cũng không phải ngoại lệ. Tháng 4/2020, khi dịch bệnh bắt đầu căng thẳng, trường học đóng cửa, em làm việc ở nhà và được bạn bè giới thiệu “chơi” chứng khoán. Đầu tiên là vài triệu thử cho vui, rồi trong vòng 2 tháng con số đó đã lên tới 200 triệu. Có lần tài khoản em đã lời gấp đôi. Tuy nhiên, mọi người để ý em dùng từ “chơi” vì thực sự lúc đó kiến thức của em về cơ bản, kỹ thuật, định giá hay vĩ mô bằng con số không. Dĩ nhiên, giống với những ván cờ bạc, cái lãi đó cũng nhanh chóng tan biến.
Đến tháng 8/2020, sau thời gian lận đận trên thị trường, có lúc lãi nhiều, có lúc mất gần hết, đến khi bắt đầu “về bờ” thì chí cầu toàn giúp em nhận ra rằng phải thay đổi cách chơi, nếu cứ lận đận như thế này thì không ổn. Lúc đó em xem được người ta “day trade” trên Youtube (giao dịch nhanh trong ngày) và bắt đầu thích kiểu chơi này, vì lợi nhuận có vẻ hấp dẫn và nhanh chóng. Một cách dại dột và hấp tấp, em đã bàn với những đứa bạn cùng nhà và chúng em quyết định góp thành một tài khoản để em “day trade.”
Mọi người cũng có thể đoán kết quả sẽ ra sao nếu một đứa không có kiến thức/ kinh nghiệm gì cầm một đống tiền lên thị trường và mua đi bán lại với tần suất nhiều hơn mua bán mớ rau ngoài chợ. Thấy phòng chat gọi con gì là đập vài trăm triệu vào, om sau vài phút nếu lãi/ lỗ vài triệu thì rút. Tài khoản của bọn em sớm mất 1/3 giá trị trong vòng 2 tháng, lận đận trong vòng 6 tháng tiếp theo và chính thức trắng sổ sau 1 năm.
Tuy nhiên, như đã giới thiệu, em là một người chăm chỉ, có chí tiến thủ và ý thức cầu toàn. Với tố chất của một nhà nghiên cứu khoa học, từ ban đầu các giao dịch của em luôn được ghi chép cẩn thận và sau đó được tổng hợp, chạy dữ liệu, phân tích. Điều em đã rút ra được là tỉ lệ chiến thắng các giao dịch day-trade của em chỉ được 55%. Đến lúc này, em mới bắt đầu đọc những cuốn sách, bài học về đầu tư để nhận ra rằng con đường có tỉ lệ chiến thắng cao hơn là con đường “đầu tư” chứ không phải “chơi” chứng khoán. Em tạo một tài khoản mới với định hướng đầu tư lâu dài, mục đích là để sở hữu cổ phần của những công ty sẽ làm ăn tốt. Em đọc rất nhiều cuốn sách, bài giảng về đầu tư căn bản, từ cách xây dựng, quản lý hồ sơ đầu tư cho tới cách đọc báo cáo tài chính và phân tích tâm lý/ phản ứng thị trường, học cả vấn đề vĩ mô. May mắn cho em là thời gian “day trade,” “thổi nến,” phân tích kỹ thuật trước đó giúp em quản lý hồ sơ đầu tư một cách chủ động/ nhạy bén hơn.
Hiện giờ, sau một thời gian đón nhận nhiều thành công mà mình tự đem đến dựa trên công sức phân tích và xây dựng, em quản lý và tư vấn một vài hồ sơ đầu tư cá nhân với giá trị khoảng hơn 2 tỷ. Em phủ sóng khoảng 15 công ty đến từ nhiều ngành nghề khác nhau, và với mỗi công ty em đều có phân tích căn bản để hiểu công ty kinh doanh những mảng gì, liên hệ với vĩ mô, xây dựng mô hình định giá công ty để từ đó cấu trúc và quản lý hồ sơ đầu tư. Mọi người có thể tham khảo một ví dụ về hệ thống em xây dựng cho công ty yêu thích của em là Ford tại link (https://www.wicphilly.com/portfolio/individual-stocks/f).
Em viết tất cả những bài như vậy dựa trên niềm yêu thích, đam mê dẫn đến tự tìm hiểu, chứ không qua trường lớp chính thống nào. Trong 2 năm vừa rồi, em đã tìm được niềm đam mê của cuộc đời mình là thị trường chứng khoán, thứ có thể thức em dậy từ 6h sáng, giữ em tỉnh táo đến 12h đêm, và ghé thăm em cả trong giấc mơ. Em còn 3 năm nữa là có bằng tiến sĩ sinh học, và đây là việc tương đối khó nên em vẫn phải tập trung phần lớn thời gian và công sức. Tuy nhiên, ước mơ của em sau khi ra trường là được làm công việc có thể kết hợp chuyên môn (sinh học) và đam mê (tài chính), cụ thể là vị trí phân tích cổ phiếu (equity analyst) phụ trách các công ty công nghệ sinh học, dược phẩm, y tế.
Tóm lại, đầu tư năm 20 tuổi đã dạy cho em những bài học quý giá nhất từ trước tới giờ. Quan trọng nhất, em đã tìm được những người bạn luôn tin tưởng sát cánh bên em trong suốt quãng thời gian qua và mãi sau này nữa, em muốn gửi lời xin lỗi chân thành/ cám ơn sâu sắc đến các bạn. Thứ hai, đầu tư tuổi 20 đã dạy cho em bài học ngã ngựa đầu tiên trong đời, giúp em trở nên khiêm tốn, cẩn thận và hiểu biết hơn. Số tiền em dại dột làm mất không phải nhỏ, nhưng em coi nó là “học phí” đáng giá, bởi giả sử mãi sau này em mới phạm sai lầm này bằng tất cả số tiền kiếm được của gia đình mình thì lúc đó sẽ rất tồi tệ. Cuối cùng, đầu tư tuổi 20 đã giúp em tìm thấy mục tiêu phấn đấu cho sự nghiệp sau này của mình. Em xin cảm ơn!
Link bài dự thi
